Sản phẩm làm trắng da chứa hydroquinone có thể gây hại hệ thần kinh, hệ miễn dịch

Thế giới biết đến hydroquinone là một chất làm trắng cực kỳ hiệu quả đặc biệt với các đốm nâu (tàn nhang, vết nám, thâm, không đều màu da...). Nhưng hydroquinone không dễ dùng, và hiện được cap trần ở mức 2% OTC (không cần kê đơn bác sĩ), 4% (khi có bác sĩ theo dõi), 1% OTC với thị trường châu Âu.

Hydroquinone hoạt động bằng cách ức chế enzyme tyrosinase ngăn cản quá trình tổng hợp melanin. Vì vậy, đơn giản chỉ cần tiếp tục sử dụng hydroquinone sẽ ngăn được tyrosinase và theo đó là ngăn chặn sự hình thành đốm nâu. 2% hydroquinone được cho là nồng độ hiệu quả sẽ thấy sau 2-3 tháng liên tục sử dụng sản phẩm. Tuy nhiên, tyrosinase là enzym tự nhiên trong cơ thể, đặc biệt với các bị đốm nâu, tàn nhang, đồi mồi, enzym này sẽ không thể biến mất. Khi ngưng dùng hydroquinone, thời gian sẽ lâu nhưng chắc chắn sau này vẫn sẽ bị lại.

Đặc biệt mới đây FDA cho biết, những người sử dụng các sản phẩm có hydroquinone đã gặp các tác dụng phụ bao gồm phát ban, sưng mặt và đổi màu da vĩnh viễn. Trong khi đó, thủy ngân có độc tính cao, có thể gây hại cho hệ thần kinh, tiêu hóa và miễn dịch, cũng như phổi, thận, da và mắt.

Các sản phẩm làm sáng da được bán trên thị trường được giới thiệu như phương pháp điều trị da không đều màu, da đồi mồi, tàn nhang, nếp nhăn… thậm chí là trị mụn trứng cá. Các công ty có thể mô tả các sản phẩm làm sáng da là các sản phẩm tẩy trắng da, giảm mờ thâm, làm sáng hoặc làm trắng da… thường được bán dưới dạng kem, sữa dưỡng…, theo FDA.

Những sản phẩm này hạn chế da sản xuất melanin (chịu trách nhiệm về màu da, tóc...), nhưng hydroquinone và thủy ngân có thể tích tụ trong cơ thể theo thời gian.

Sản phẩm chăm sóc da chứa hydroquinone cần được dùng theo đơn của bác sĩ. Các sản phẩm này không được phép bán không kê đơn. Thủy ngân đã bị cấm sử dụng trong các sản phẩm làm sáng da, FDA cho biết.

Được biết trước đó vào tháng 4/2022, FDA đã gửi thư cảnh báo tới 12 công ty bán các sản phẩm làm sáng da không kê đơn (OTC) có chứa hydroquinone, không đáp ứng các yêu cầu để được bán hợp pháp dưới dạng thuốc OTC và nêu rõ: Các sản phẩm làm sáng da OTC có chứa thành phần hoạt chất hydroquinone này là thuốc chưa được phê duyệt và chưa được công nhận là an toàn và hiệu quả.

FDA đã nhận được báo cáo về các tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm phát ban da, sưng mặt và đổi màu da do sử dụng các sản phẩm làm sáng da có chứa hydroquinone.

Do đó, FDA khuyến cáo người tiêu dùng không nên sử dụng các sản phẩm này do tác hại tiềm ẩn mà chúng có thể gây ra, bao gồm cả chứng rối loạn sắc tố da có thể tồn tại vĩnh viễn. Người dùng nên trao đổi với bác sĩ da liễu về các lựa chọn điều trị cho một số tình trạng da nhất định bao gồm các đốm đen hoặc lão hóa da...

Theo FDA, không có sản phẩm làm sáng da OTC nào được FDA chấp thuận hoặc hợp pháp trên thị trường. Hiện tại, tri-luma là loại thuốc duy nhất được FDA chấp thuận có chứa hydroquinone. Đây là một sản phẩm kê đơn được phê duyệt để điều trị ngắn hạn các đốm đen có liên quan đến nám da ở mức độ trung bình đến nặng ở mặt. Tri-luma chỉ nên được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ.

Người tiêu dùng nên kiểm tra nhãn sản phẩm và tránh những loại có chứa hydroquinone hoặc thủy ngân. Thủy ngân có thể được liệt kê trên nhãn là thủy ngân clorua, calomel, hoặc Hg.

Các sản phẩm bất hợp pháp có thể được dán nhãn không chính xác. Do đó, người dùng nên tránh các sản phẩm có nhãn thủ công, hoặc không có nhãn, FDA cho biết.

Ngoài ra, người tiêu dùng không nên kết hợp hydroquinone với benzoxide peroxide. Sử dụng hydroquinone với bất cứ các sản phẩm nào chứa hydrogen peroxide hay benzoyl peroxide (thuốc trị mụn không cần kê đơn mà mọi người hay dùng) sẽ có thể gây nên hiện tượng đen da. Vết đen này có thể rửa đi bằng xà phòng nhưng tốt nhất là nên tránh.

Cũng không nên kết hợp hydroquinone với resorcinol. Một số trường hợp khi dùng hydroquinone có thể gặp chứng mất màu da (đen da đi). Đa số cho rằng là sự kết hợp của resorcinol (thành phần có khả năng kháng viêm, trị mụn, thâm nám, tổn thương do nắng). Resorcinol thường được kết hợp chung với hydroquinone trong hydroalcoholic lotion nhưng không được khuyến khích dùng bởi những tông da đen là vì lý do gây nên hiện tượng mất màu da.

Mặc dù các bằng chứng khoa học hiện nay chỉ ra việc tổn thương cho mắt người khi dùng trực tiếp hydroquinone lên mắt. Tuy nhiên, để an toàn là trên hết hãy tránh Hydroquinone bất cứ nơi nào gần vùng mắt.

Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 12972-1:2020- ISO 16128-1:2016 về mỹ phẩm

Tiêu chí đối với sản phẩm và thành phần mỹ phẩm tự nhiên và hữu cơ - Định nghĩa đối các thành phần

Các thành phần tự nhiên

Các thành phần tự nhiên là các thành phần mỹ phẩm nhận được chỉ từ thực vật, động vật, vi sinh vật hoặc các chất khoáng, bao gồm các thành phần nhận được từ những nguyên liệu bởi:

- Quá trình vật lý (ví dụ nghiền, sấy khô, chưng cất);

- Phản ứng lên men xảy ra trong tự nhiên và dẫn đến các phân tử xuất hiện trong tự nhiên;

- Các quy trình chuẩn bị khác bao gồm quy trình truyền thống (ví dụ chiết xuất sử dụng dung môi) mà không làm biến đổi hóa học có chủ ý.

Các nguyên liệu sau và các nguyên liệu có nguồn gốc từ những nguyên liệu này, phải được coi là thuộc nhóm chung có nguồn gốc tự nhiên:

a) Thực vật bao gồm nấm và tảo;

Các thành phần từ các thực vật biến đổi gen có thể được coi là các thành phần tự nhiên ở các vùng cụ thể trên thế giới.

Trong phạm vi của tiêu chuẩn này, thuật ngữ “thảo mộc” có thể được sử dụng là từ đồng nghĩa với từ thực vật.

b) Các chất khoáng;

c) Động vật;

d) Vi sinh vật.

Dựa trên các định nghĩa cụ thề về sản phẩm mỹ phẩm được nêu trong tiêu chuẩn này, một nguyên liệu thô tự nhiên thơm theo ISO 9235 có thể bao gồm các thành phần tự nhiên, thành phần dẫn xuất tự nhiên hoặc hỗn hợp của cả hai. ISO 9235 xác định nguyên liệu thô tự nhiên thơm có thể được sử dụng trong các lĩnh vực khác nhau, bao gồm mỹ phẩm. Do là những hỗn hợp phức tạp, cần có các thông tin cần thiết từ nhà cung cấp nguyên liệu thô thơm.

Các thành phần khoáng tự nhiên

Các thành phần khoáng tự nhiên là các thành phần tự nhiên, là các chất vô cơ (nghĩa là các muối cacbonat và dẫn xuất không cacbon) xuất hiện tự nhiên trong lòng đất có công thức hóa học phân biệt và tổ hợp các đặc tính vật lý phù hợp (ví dụ cấu trúc tinh thể, độ cứng, màu sắc).

Các thành phần hữu cơ

Các thành phần hữu cơ là các thành phần tự nhiên có nguồn gốc từ các phương pháp trồng trọt hữu cơ hoặc từ thu hoạch tự nhiên theo quy định quốc gia hoặc các tiêu chuẩn quốc tế tương đương nếu áp dụng.

An Dương (T/h)