Doanh nghiệp "ồ ạt" huy động vốn bằng trái phiếu thời điểm cuối năm

Tranh thủ gọi vốn

Để chuẩn bị cho các kế hoạch trong năm mới, huy động vốn bằng trái phiếu vẫn đang là “nguồn sống” chính của nhiều doanh nghiệp bất động sản ở thời điểm hiện tại. CTCP Phát triển bất động sản Phát Đạt vừa thông báo sẽ phát hành tiếp 5.000 trái phiếu với mệnh giá 100 triệu đồng/trái phiếu để huy động 500 tỷ đồng.

Đây là đợt phát hành trái phiếu lần thứ 10 của Phát Đạt kể từ đầu năm 2021. Từ đầu năm tới nay, Phát Đạt đã chào bán tổng cộng 2.765 tỷ đồng trái phiếu. Hầu hết các lô trái phiếu là trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, có tài sản đảm bảo là cổ phiếu PDR và được tự do chuyển nhượng. Lãi suất dao động từ 12-13%/năm, đáo hạn năm 2023.

Theo báo cáo tài chính, tại thời điểm ngày 30/9/2021, lượng hàng tồn kho của Phát Đạt cũng lên tới 11.920 tỷ đồng, tăng thêm 2.590 tỷ đồng. Cũng tại thời điểm ngày 30/9/2021, nợ phải trả của Phát Đạt ở mức 11.914 tỷ đồng, cao hơn 14% so với mức ghi nhận hồi đầu năm, chủ yếu là các khoản nợ dài hạn. Đáng chú ý, số nợ phải trả vẫn cao hơn nhiều so với mức vốn chủ sở hữu hiện đang là 7.761 tỷ đồng.

Theo thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), CTCP Đầu tư Valley đã phát hành 3.560 tỷ đồng trái phiếu vào ngày 17/12 với kỳ hạn 48 tháng. Hai ngày sau phát hành, Valley tiến hành tăng vốn điều lệ từ 250 tỷ đồng lên 650 tỷ đồng. Những thông tin về lãi suất, mục đích phát hành, tài sản đảm bảo, trái chủ, đơn vị thu xếp,... không được Valley công bố. Doanh nghiệp này được thành lập bởi ba cổ đông cá nhân, chuyên hoạt động ở lĩnh vực bất động sản.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp bất động sản chưa phải là công ty đại chúng cũng cấp tập huy động vốn trái phiếu thời gian gần đây. CTCP Bách Hưng Vương vừa công bố chào bán thành công lô trái phiếu trị giá 2.980 tỷ đồng với kỳ hạn 12 tháng, đáo hạn vào 17/12/2022. Bách Hưng Vương được thành lập vào tháng 5/2018, có trụ sở tại Hado Building, số 2 Hồng Hà, phường 2, quận Tân Bình, TPHCM. Hoạt động chính của doanh nghiệp này là kinh doanh bất động sản.

Dòng vốn chảy lệch hướng

Theo báo cáo gần đây của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, trong 11 tháng đầu năm nay, có tổng cộng 826 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước, trong đó có đến 803 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị 468.850 tỷ đồng (chiếm 95% tổng giá trị phát hành), 23 đợt phát hành ra công chúng tổng giá trị 26.340 tỷ đồng. Có bốn đợt phát hành trái phiếu ra thị trường quốc tế, tổng giá trị 1,425 tỷ đôla Mỹ.

Nhóm bất động sản hiện vẫn đang dẫn đầu với tổng giá trị phát hành đạt 187.160 tỷ đồng. Trong đó có khoảng 30% giá trị trái phiếu phát hành không có tài sản bảo đảm hoặc bảo đảm bằng cổ phiếu.

Đáng lưu ý là tỷ lệ này tiếp tục tăng lên so với tháng trước, cho thấy những rủi ro tiềm ẩn của kênh đầu tư này ngày càng gia tăng.

Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia cho rằng một số doanh nghiệp có xu hướng phát hành trái phiếu huy động vốn để đầu tư góp vốn, mua cổ phần, thay vì phục vụ cho các hoạt động sản xuất kinh doanh thực hay các dự án đầu tư mới của doanh nghiệp. Điều này khiến dòng vốn đi sai hướng.

Theo TS Nguyễn Duy Phương, Giám đốc đầu tư Quỹ DG Investment, với những quy định hiện nay, điều kiện phát hành trái phiếu ngày càng chặt chẽ hơn. Do đó, không loại trừ khả năng có doanh nghiệp đủ điều kiện phát hành trái phiếu sẽ huy động vốn rồi từ đó, với lãi suất thấp sau đó dùng nguồn vốn dài hạn này đem cho những doanh nghiệp nhỏ hơn đang cần vốn nhưng không đủ điều kiện phát hành trái phiếu vay. Như vậy, dòng vốn cũng đang đi sai về bản chất.