Bộ GTVT đề xuất đầu tư 729km cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025
Trong 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất 8 dự án đầu tư công và 4 dự án theo hình thức đối tác công - tư.
Thông tin từ Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông, Bộ Giao thông Vận tải vừa trình Chính phủ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021-2025.
Cụ thể, trong giai đoạn 2021-2025, Bộ đề xuất triển khai đầu tư khoảng 729 km đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập.
Trong đó có 8 dự án đề xuất triển khai theo hình thức đầu tư công gồm các đoạn Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau.
4 dự án triển khai theo hình thức đối tác công tư (PPP) còn lại gồm Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Chí Thạnh - Vân Phong và Vân Phong - Nha Trang.
Theo tính toán sơ bộ, tổng mức đầu tư của 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 khoảng 148.492 tỷ đồng.
Cơ cấu nguồn vốn gồm 131.217 tỷ đồng vốn Nhà nước và 17.275 tỷ đồng vốn huy động ngoài ngân sách.
Về phương án huy động vốn, nhu cầu vốn nhà nước cần bố trí giai đoạn 2021-2025 khoảng 91.852 tỷ đồng (khoảng 70%), phần còn lại khoảng 38.365 tỷ đồng (khoảng 30%) chuyển tiếp bố trí giai đoạn 202 -2026.
"Ngoài phần vốn nhà nước đã được Quốc hội bố trí cho dự án khoảng 47.169 tỷ đồng, giai đoạn 2021-2025 cần bổ sung khoảng 44.683 tỷ đồng, kiến nghị cân đối từ chương trình phục hồi kinh tế - xã hội", tờ trình của Bộ Giao thông vận tải nêu rõ.
Đối với 4 dự án thành phần triển khai bằng hình thức PPP, đề đảm bảo tính khả thi, Bộ kiến nghị cho phép tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án PPP từ 54 - 65% tổng mức đầu tư của dự án và kiến nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội giao Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc chuyển đổi hình thức đầu tư trong trường hợp triển khai các dự án thành phần theo phương thức PPP không thành công.
Đáng chú ý, phương án đầu tư cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 vừa được Bộ Giao thông Vận tải trình Chính phủ có nhiều điểm khác biệt so với phương án được trình vào tháng 9/2021.
Theo phương án trước đây, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất Chính phủ đầu tư toàn bộ 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 bằng hình thức đối tác công tư (PPP). Trong khi phương án mới chỉ có 4 dự án đầu tư bằng PPP, còn lại 8 dự án thực hiện bằng đầu tư công.
Trong phương án mới, Bộ đề xuất triển khai đầu tư xây dựng cả 12 dự án thành cao tốc Bắc - Nam ngay trong giai đoạn 2021-2025, còn phương án cũ sẽ xây dựng trước 9 dự án (Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang, Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau), còn ba dự án (Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ) chỉ tiến hành công tác giải phóng mặt bằng, cấu phần xây dựng chỉ thực hiện khi cân đối được nguồn vốn.
Về lộ trình triển khai, đối với 8 dự án thực hiện theo hình thức đầu tư công, Bộ cho biết, công tác chuẩn bị dự án trong năm 2021-2022; giải phóng mặt bằng, tái định cư năm 2022-2023; khởi công cuối năm 2023, cơ bản hoàn thành giữa năm 2026.
Đối với 4 dự án đầu tư theo hình thức PPP, chuẩn bị dự án năm 2021-2022; giải phóng mặt bằng, tái định cư năm 2022-2023; khởi công cuối năm 2023, cơ bản hoàn thành giữa năm 2026.
Bộ Giao thông Vận tải đề xuất Chính phủ kiến nghị Quốc hội quyết định tổng diện tích chiếm dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất; giao Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng đối với từng dự án thành phần trước khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi.
Từ thực tiễn triển khai các dự án thành phần PPP trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, để nâng cao tính khả thi triển khai các dự án theo phương thức PPP, kiến nghị Quốc hội cho phép tỉ lệ vốn nhà nước tham gia dự án PPP từ 54-65% tổng mức đầu tư của dự án.
Giao Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc chuyển đổi hình thức đầu tư trong trường hợp triển khai các dự án thành phần theo phương thức PPP không thành công.
Để đáp ứng tiến độ, Chính phủ trình Quốc hội chủ trương đầu tư dự án trước ngày 15/11/2021 theo yêu cầu của Quốc hội, Bộ Giao thông vận tải đề nghị Bộ Kế hoạch và đầu tư (cơ quan thường trực của Hội đồng thẩm định nhà nước) xem xét, sớm triển khai các công việc liên quan để hội đồng sớm có ý kiến về các nội dung điều chỉnh nêu trên.