Doanh nghiệp chug tay hướng tới phát thải ròng bằng 0
Để thực hiện cam kết tại COP26, các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng sẽ đóng vai trò quan trọng, là đầu tàu để các doanh nghiệp khác cùng áp dụng giải pháp chuyển dịch năng lượng theo hướng sạch hơn và bền vững hơn.
Thúc đẩy thị trường năng lượng sạch
Chiều 19/7, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp (CMSC) phối hợp với Quỹ Đối tác chuyển dịch năng lượng tổ chức Hội nghị triển khai hoạt động hợp tác nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng xây dựng lộ trình hướng tới phát thải ròng bằng "0".
Tháng 11/2021, tại COP26, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đưa ra những cam kết mạnh mẽ về ứng phó với biến đổi khí hậu. Người đứng đầu Chính phủ thể hiện rõ quan điểm mặc dù là nước đang phát triển, mới chỉ bắt đầu tiến trình công nghiệp hóa trong hơn ba thập kỷ qua, Việt Nam sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ bằng nguồn lực của mình, cùng với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận Paris, để đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.
Để thực hiện cam kết nêu trên, các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng sẽ đóng vai trò quan trọng, là đầu tàu để các doanh nghiệp khác cùng áp dụng các giải pháp chuyển dịch năng lượng theo hướng sạch hơn và bền vững hơn. CMSC cùng với Quỹ Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á thống nhất hợp tác trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp năng lượng nhà nước nghiên cứu, xây dựng lộ trình hướng tới phát thải ròng bằng "0" phù hợp với lĩnh vực hoạt động, chức năng nhiệm vụ được giao.
Hội nghị hôm nay được xem như bước đầu khởi động quan trọng để Ủy ban cùng các doanh nghiệp Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng cùng phối hợp với các bộ, ngành, địa phương cũng như các đối tác trong và ngoài nước tham gia vào việc thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26.
Quỹ Đối tác chuyển dịch năng lượng là một quỹ đa bên của Chính phủ Pháp, Đức, Vương quốc Anh và Canada cùng các tổ chức từ thiện, bao gồm CIFF, IKF, Sequoia Climate Fund và nhiều tổ chức khác nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng.
Ông Đinh Thế Phúc, Vụ trưởng Vụ Năng lượng CMSC cho rằng sự hỗ trợ của Quỹ Đối tác chuyển dịch năng lượng là vô cùng quý báu và cần thiết nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp năng lượng Nhà nước trong quá trình nghiên cứu chuyển dịch theo hướng bền vững, nâng cao năng lực quản trị, tăng cường hiệu quả kinh doanh, xây dựng lộ trình chuyển đổi nhiệt điện than.
Đồng quan điểm với ông Định Thế Phúc, bà Sirpa Jarvenpaa, Giám đốc Quỹ Đối tác chuyển dịch năng lượng nhấn mạnh sự hợp tác giữa hai bên sẽ tạo điều kiện thúc đẩy thị trường năng lượng sạch phát triển minh bạch và đáng tin cậy tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, bà Ngô Tố Nhiên, Giám đốc điều hành Sáng kiến về chuyển dịch năng lượng Việt Nam nhận thấy lộ trình giảm phát thải trong ngành điện của Việt Nam cần được đánh giá một cách đầy đủ và đa chiều bao gồm kỹ thuật, tài chính, xã hội và pháp lý. Kết quả nỗ lực hợp tác giữa Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và Quỹ Đối tác chuyển dịch năng lượng sẽ đóng vai trò quan trọng để các tập đoàn năng lượng Nhà nước của Việt Nam đóng góp vào lộ trình hướng đến trung hòa carbon.
Phát thải ròng bằng 0 - Cơ hội để phát triển bền vững
Luật Bảo vệ Môi trường 2020 đã thông qua và chính thức được áp dụng từ 1.1.2022 với nhiều quy định mới về phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn. Nhưng đến nay chưa có đạo luật nào xác định rõ các tiêu chuẩn về phát triển xanh… Vì vậy, rõ ràng vai trò của các nhà làm luật, làm chính sách và trực tiếp là Bộ TN&MT rất quan trọng.
Theo Phó trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, đối với cam kết của Thủ tướng tại COP26 về giảm phát thải bằng 0 vào năm 2050 là nhiệm vụ rất quan trọng, là lời hứa với toàn cầu. Câu hỏi đặt ra là làm sao đưa được phải thải bằng 0 vào năm 2050? Đây là thách thức vô cùng to lớn, đòi hỏi sự vào cuộc của tất cả, trong đó có 3 nhà: Nhà quản lý - Nhà báo - Doanh nghiệp.
Có thể thấy, đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050 là mục tiêu phát triển tất yếu của thế giới, thực hiện chủ yếu thông qua chuyển đổi năng lượng mạnh mẽ, phát triển phát thải thấp. Đây cũng là yêu cầu mới về thương mại, đầu tư toàn cầu đã được xác lập kể từ sau Hội nghị COP26.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, để thực hiện các cam kết tại COP26, chúng ta xác định rõ thêm một số quan điểm. Thứ nhất, thích ứng với biến đổi khí hậu và thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng "0" là cơ hội để phát triển bền vững, ưu tiên trong các quyết sách phát triển, tiêu chuẩn đạo đức của các cấp, các ngành, doanh nghiệp và người dân.
Thứ hai, ứng phó với biến đổi khí hậu được thực hiện trên nguyên tắc công lý, công bằng, với cách tiếp cận toàn cầu và toàn dân; dựa trên thể chế đồng bộ, chính sách, pháp luật hiệu lực và hiệu quả, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, phát huy nội lực và hợp tác quốc tế.
Thứ ba, ứng phó với biến đổi khí hậu là trách nhiệm, nghĩa vụ của toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội; là trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi của mọi người dân. Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, dẫn dắt; người dân và doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm và là chủ thể thực hiện cùng với sự tham gia hiệu quả của các tổ chức chính trị-xã hội.
Thứ tư, triển khai các giải pháp cấp bách, có trọng tâm, trọng điểm để làm giảm mức độ dễ bị tổn thương, tăng cường sức chống chịu trước tác động của biến đổi khí hậu; ưu tiên cao nhất bảo đảm an toàn, sinh kế cho người dân ở những vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng nặng; tập trung phát triển hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển dịch năng lượng dựa trên tiềm năng, lợi thế của vùng, miền.
Thứ năm, tập trung nguồn lực cho ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển các cơ chế tài chính, thị trường carbon, thúc đẩy chuyển dịch đầu tư cho phát triển kinh tế ít phát thải; tăng cường hợp tác công tư, phát huy nguồn lực của Nhà nước làm đòn bẩy thu hút các nguồn lực của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, nguồn lực quốc tế trên cơ sở bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi.
Thứ sáu, thực hiện các giải pháp ứng phó biến đổi khí hậu góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ ngày càng cao gắn với tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, trong đó có cân đối lớn về năng lượng.
Theo ông Nguyễn Hoàng Hải – Ban Thư ký hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững, thuộc VCCI, từ năm 2016, VCCI đã có bộ chỉ số doanh nghiệp phát triển bền vững. Bộ chỉ số này được Chính phủ cho phép và VCCI kết hợp với Bộ TNMT, Bộ LĐTB&XH, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức đánh giá xếp loại doanh nghiệp phát triển bền vững hàng năm.
Theo đó, bộ chỉ số doanh nghiệp phát triển bền vững có khoảng 30% các chỉ số liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường. Đây là công cụ hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp trong các vấn đề thực hiện các hành động giảm và kiểm soát tác động của biến đổi khí hậu, thích ứng với biến đổi khí hậu.
“Hiện chúng tôi đang hình thành lên cơ chế hợp tác công tư với một số tập đoàn lớn, nhằm phổ biến các kiến thức pháp luật về biến đổi khí hậu cho doanh nghiệp; xây dựng các chương trình nâng cao nhận thức cho cộng đồng doanh nghiệp; hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp trong việc thực hiện các hoạt động cắt giảm phát thải khí nhà kính”, ông Nguyễn Hoàng Hải nhấn mạnh.
Lan Anh