Giảm thuế giá trị gia tăng xuống 8%: Hoá đơn mua hàng được tính như nào?

Vẫn còn nhiều người chưa hiểu rõ về mức hưởng lợi từ thuế VAT

Theo khảo sát tại các một số siêu thị, cửa hàng kinh doanh trên địa bàn Hà Nội như GO!, Big C, Tops Market, Saigon Co.op… nhiều hệ thống siêu thị đã giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) theo quy định tại Nghị định 15/2022/NĐ-CP. Người tiêu dùng khi mua sắm tại đây đều có thể kiểm tra thông tin thuế VAT mới trên hóa đơn với mức thuế đã giảm từ 10% xuống còn 8%.

Trên hoá đơn của 1 người tiêu dùng (Thanh Xuân, Hà Nội) mua ở siêu thị Co.opFood, các mặt hàng như giấy ăn, sữa, hàng gia dụng, mì chính… đều ghi rõ mức VAT 8%; các nhóm hàng VAT 5% thì vẫn giữ nguyên. Với hóa đơn mua hàng khoảng 1.000.000 đồng, chị được giảm thuế VAT 20.000 đồng.

Theo chị, việc giảm thuế VAT dù không lớn nhưng đó là sự hỗ trợ cần thiết cho người dân, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh khó khăn như hiện nay.

Bên cạnh các hệ thống cửa hàng, siêu thị lớn đã thực hiện công khai, rõ ràng trong việc giảm thuế VAT thì vẫn có một số hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện ích cộng gộp thuế vào giá sản phẩm nên người dùng chưa rõ mức hưởng lợi cụ thể thế nào.

Một người tiêu dùng khác (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, chị vừa mua các loại trái cây và một số đồ dùng thiết yếu tại siêu thị Winmart tổng cộng hết 705.000 đồng. Trên hóa đơn bán hàng mà siêu thị xuất cho chị chỉ “giá đã bao gồm thuế GTGT” nên chị cũng không biết được số tiền thuế bao nhiêu.

Trong khi đó tại các chợ dân sinh, hộ kinh doanh truyền thống, hầu hết người bán hiện nay không xuất hóa đơn, cả người bán lẫn người mua đều không biết và cũng không quan tâm đến thuế VAT. Người mua chỉ quan tâm giá món hàng đó có tăng, giảm so với trước hay không.

Theo chia sẻ của một tiêu thương bán tạp hóa tại chợ 8/3 cho biết, bán hàng dựa theo giá vốn và tiền công lãi chứ không bao gồm tiền gì nữa.

Tại nhiều chợ dân sinh, giá cả các loại hàng hóa, dịch vụ không giảm, thậm chí còn tăng so với trước Tết. Theo đó, hầu hết giá rau xanh đều tăng từ 15-20% do thời tiết mưa lạnh, ngay cả bún cũng tăng giá, trước tết 1kg bún có giá 10.000 đồng, sau Tết 1kg bún tăng lên 12.000 đồng.

Doanh nghiệp còn lúng túng trong việc triển khai thực hiện

Có thể thấy rằng, thuế giá trị gia tăng góp phần giảm bớt khó khăn kinh tế cho doanh nghiệp và người dân. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn nhiều vướng mắc.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Đại lý thuế BCTC cho biết, hiện vẫn còn rất nhiều doanh nghiệp và kế toán lúng túng trong việc trong thực hiện giảm thuế VAT do Nghị định số 15/2022/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 28/1/2022, đây là thời điểm giáp tết Nguyên đán, kế toán và doanh nghiệp đã bước vào kỳ nghỉ tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 và chính thức quay lại làm việc từ ngày 7/2/2022 nên chưa có đủ thời gian để nghiên cứu và áp dụng cũng như chỉnh sửa lại phần mềm kế toán đang sử dụng để có phần thuế suất thuế VAT 8%.

Bên cạnh đó, việc căn cứ vào mã hàng hóa, dịch vụ để xác định đối tượng được áp dụng thuế VAT 8% là rất rộng. Nếu một doanh nghiệp kinh doanh văn phòng phẩm, kinh doanh siêu thị… có hàng trăm, hàng ngàn, thậm chí hàng triệu mã hàng hóa, thì khâu tra cứu đối chiếu mã hàng hóa, dịch vụ của mình đang kinh doanh để biết nó có mã là gì theo quy định ở Quyết định số 43/2018/QĐ-TTg ngày 1/11/2018 sau đó đối chiếu với Phụ lục I, Phụ lục II, Phụ lục III của Nghị định số 15/2022/NĐ-CP mất rất nhiều thời gian và công sức của kế toán và doanh nghiệp.

“Trong quá trình áp dụng vào thực tế, có khá nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh, kế toán nhầm lẫn giữa mã kinh tế và mã sản phẩm hàng hóa, dịch vụ. Điều đó làm họ hoang mang khi tra cứu, không biết doanh nghiệp mình có được giảm thuế hay không, thậm chí khi đã có hướng dẫn các bước tra cứu, đối chiếu rồi nhưng hầu hết các doanh nghiệp, kế toán vẫn không biết tra cứu như thế nào”, ông Nguyễn Văn Thức phân tích.

Cũng theo ông Thức, để giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh, kế toán  kế toán sớm đưa chính sách nhân văn này vào cuộc sống thì doanh nghiệp và hộ kinh doanh cần bình tĩnh, đọc kỹ Nghị định số 15/2022/NĐ-CP quy định thế nào để xác định xem doanh nghiệp, hộ cá nhân kinh doanh mình có những mặt hàng nào được áp dụng thuế VAT 8%, còn những mặt hàng nào áp dụng thuế VAT 10%.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế cũng cần xây dựng các văn bản hướng dẫn chi tiết, dễ thực hiện để thuận lợi cho việc kiểm tra, giám sát. Chính sách đã có hiệu lực, cơ quan thẩm quyền cần xử lý nghiêm các trường hợp không triển khai dù đã được phổ biến.