Cách phân biệt hải sản tươi và hải sản ủ hóa chất

Theo quy định của Bộ Y tế, ô xy già, urê không nằm trong danh mục các loại hóa chất phụ gia được phép cho vào thực phẩm. Đối với urê, người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính nếu ăn phải các loại hải sản như cá, mực, bạch tuộc... có dư lượng urê cao. Ăn thường xuyên dù ở hàm lượng ít, urê cũng tích tụ dần vào cơ thể, ảnh hưởng đến gan, thận, gây tiêu chảy, rối loạn thần kinh... Tuy nhiên, vì lợi nhuận nên nhiều tiểu thương vẫn bất chấp dùng urê, ô xy già để tẩy trắng hải sản (bạch tuộc, mực ống...).

Theo chuyên gia thực phẩm Nguyễn Duy Thịnh (Nguyên giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm - ĐH Bách khoa Hà Nội), urê là phân bón hóa học dùng trong nông nghiệp, có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn. Giá thành rất rẻ nên không ít người kinh doanh thủy hải sản tươi sống đã dùng phân urê nhằm giữ cho thực phẩm tươi lâu không bị ươn thối. Hải sản chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe nhưng khi bị tẩm ướp urê, chất tẩy javel thì không còn nguyên chất nữa và có thể gây ngộ độc cho người dùng.

Có rất nhiều cách để phân biệt hải sản tươi sống và ủ hóa chất. Ảnh minh họa

Khi sử dụng đạm urê tẩm ướp, bảo quản hải sản, đạm urê sẽ ngấm trực tiếp vào cá. Sau đó, dù có được rửa đi rửa lại bao nhiêu lần vẫn không loại bỏ được hết các dẫn xuất độc hại của urê đã ngấm sâu vào thực phẩm. Trong cơ thể người, nếu lượng urê quá mức có thể gây giảm hoạt động của tuyến giáp, rối loạn máu ác tính, rối loạn thần kinh... Ngoài ra, urê có thể chứa các thành phần nguy hiểm như kim loại nặng gây ngộ độc. Nhẹ là chóng mặt, đau bụng, nặng hơn sẽ nôn mửa, tiêu chảy, trường hợp cấp cứu không kịp thì tử vong.

Đồng quan điểm, bác sĩ Trần Văn Ký, Hội Khoa học kỹ thuật An toàn thực phẩm Việt Nam cho biết, urê hòa tan trong nước sẽ làm tăng độ lạnh, giữ cho hải sản bắt mắt, tươi lâu hơn. Song urê và chất tẩy javel không nằm trong danh mục hóa chất phụ gia được Bộ Y tế cho phép sử dụng trong việc bảo quản, chế biến thực phẩm. Việc lạm dụng sẽ gây nguy hại cho sức khỏe người ăn.

Theo các tài liệu nghiên cứu, người sử dụng có thể bị ngộ độc cấp tính nếu ăn phải hải sản như cá, mực… có dư lượng urê cao. Nếu ăn thường xuyên với hàm lượng ít, urê sẽ tích tụ dần vào cơ thể gây ngộ độc mạn tính với các biểu hiện: đau đầu không rõ nguyên nhân, mất ngủ, suy nhược cơ thể, giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến gan, thận…

Nói về việc hải sản trắng tươi hơn nhờ chất javel, các chuyên gia cho rằng đây là chất tẩy có tính ôxy hóa mạnh. Trong quá trình tẩy nếu dùng javel với hàm lượng lớn, chất tẩy này đi vào cơ thể sẽ phá hủy tế bào làm rối loạn trao đổi chất, khó tiêu, cơ thể già nhanh do lão hóa các tế bào, nặng có thể làm rối loạn các gen tế bào, gây ung thư… Vậy, làm cách nào để tránh mua phải hải sản ngâm ủ hóa chất?

Thực tế, có thể dựa vào một số dấu hiệu cảm quan để phân biệt hải sản tươi và hải sản ngâm ướp hóa chất. Theo đó, các loại hải sản khi có dấu hiệu hư hỏng luôn có mùi rất đặc trưng là mùi ươn.

Ngoài ra, mô thịt thường nhão, không săn chắc tự nhiên như hải sản còn tươi sống. Với bạch tuộc tươi, chất lượng, phải còn đủ chân, tròng mắt trong sáng, có lớp da căng, bóng mịn, thân hình không trương phình. Khi chế biến, thịt săn nhưng không teo nhỏ, ra ít nước. Thịt ăn giòn, ngọt và có mùi thơm. Còn bạch tuộc ngâm hóa chất thường có màu trắng bệch, ngửi thấy mùi lạ, không có mùi tanh tự nhiên, thậm chí không còn mùi.

Đối với mực, tránh chọn những con có mùi hôi. Mực còn nguyên con, có đầy đủ râu là tốt nhất. Mực tươi sẽ có mùi đặc trưng hơi tanh, trắng trong, màng bên ngoài còn nguyên, đầu và thân mực dính liền với nhau và túi mực nguyên bên trong. Mắt mực tươi sẽ sáng, toàn bộ râu mực thấy tươi sáng, màng không rách nhiều. Các loại mực được tẩy thường có màu trắng trong, nõn nà, đồng đều, bắt mắt. Nếu mực thịt nhão, đầu không dính với thân là mực không tươi, không nên mua... Nếu mua bạch tuộc và mực đông lạnh, cần xem hạn sử dụng để tránh mua phải sản phẩm hết hạn.

Ngọc Nga (T/h)