4 vấn đề trọng tâm cần góp ý tại Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)
Giải quyết đúng chính sách, pháp luật về đất đai góp phần kiến tạo môi trường pháp lý ổn định, minh bạch, giải phóng nguồn lực phát triển, bảo đảm an ninh - quốc phòng, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.
Nhấn mạnh việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2013 là sự kiện chính trị pháp lý quan trọng của đất nước, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, quản lý đất đai là vấn đề hết sức rộng lớn, quan trọng, bao quát tất cả các lĩnh vực kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, ngoại giao… Luật Đất đai có thể coi là đạo luật gốc.
Phát biểu tại Hội nghị lấy ý kiến các tổ chức, nhà khoa học về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Phó Thủ tướng nhận định, giải quyết đúng chính sách, pháp luật về đất đai góp phần kiến tạo môi trường pháp lý ổn định, minh bạch, giải phóng nguồn lực phát triển, bảo đảm an ninh - quốc phòng, ổn định chính trị, xã hội, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân.
Theo đó, Phó Thủ tướng mong muốn các nhà khoa học, nhà quản lý, tập trung góp ý vào một số nội dung chính sau:
Thứ nhất là các công cụ quản lý để thực hiện hiệu quả việc kiểm soát, phân bổ, sử dụng đất đai; giải quyết mối quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch quốc gia, liên ngành khác nhằm tạo ra những công cụ quản lý tốt hơn, không chồng chéo.
Thứ hai là, tính khả thi của các quy định về kinh tế đất đai, tài chính đất đai, định giá đất đai theo cơ chế thị trường.
Thứ ba là, thiết kế cơ chế thu hồi đất, hỗ trợ, đền bù, tái định cư bảo đảm người dân có điều kiện sống, sinh kế tốt hơn sau tái định cư, được hưởng lợi từ các dự án trên cơ sở đánh giá toàn diện, đầy đủ các tác động kinh tế, xã hội, chuyển dịch lao động, mối quan hệ giữa nhà nước và người dân.
Thứ tư là, chính sách chuyển, nhượng quyền thuê đất nhằm bảo đảm sự ổn định về tài chính, đưa nguồn lực đất đai vào phát triển, không tạo ra lợi ích nhóm, theo nhiệm kỳ.
Bên cạnh đó là những vấn đề về phân cấp, phân quyền, cơ chế kiểm soát hoạt động quản lý, sử dụng đất đai.
Chuyên gia góp ý
Tại Hội nghị, các chuyên gia, nhà khoa học đã thảo luận tập trung vào các nội dung cụ thể của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), đóng góp được nhiều ý kiến xác đáng góp phần thực hiện tốt các mục tiêu Hội nghị đã đề ra. Sau Hội nghị, Liên hiệp Hội sẽ tổng hợp các ý kiến góp ý của các đại biểu để gửi cho UBTƯ MTTQ Việt Nam và các cơ quan có thẩm quyền, đặc biệt là Ban Soạn thảo dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để nghiên cứu tiếp thu hoàn thiện Dự thảo Luật.
Góp ý về Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), ông Phan Trung Lý, Viện trưởng Viện nghiên cứu pháp luật và xã hội cho rằng, cần rà soát kỹ hơn để các quy định của Luật Đất đai lần này thực sự phù hợp với quy định của Hiến pháp, cụ thể hóa để thực hiện hiệu quả quy định tại Điều 54 của Hiến pháp năm 2013 “Đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, nguồn lực quan trọng phát triển đất nước”. Đây là yêu cầu trước hết và quan trọng nhất để bảo đảm phát huy giá trị của đất đai.
Do đó, pháp luật cần phải có các quy định chặt chẽ nhằm bịt các lỗ hổng pháp luật, khắc phục tình trạng khai thác giá trị đất đai phục vụ cho lợi ích riêng, lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm; ngăn chặn hiện tượng tham nhũng chính sách, lợi dụng chính sách đất đai để làm giàu cho cá nhân.
Liên quan đến tài chính và giá đất, ông Lý nhấn mạnh đây là vấn đề quan trọng và phức tạp nhất hiện nay, vì thế quy định trong Dự thảo cần được gia cố thêm. Cụ thể, cần thể hiện rõ trong luật yêu cầu có cơ chế định giá đất theo nguyên tắc thị trường, bảo đảm khách quan, chính xác theo tinh thần Nghị quyết 18/NQ-TW.
Góp ý về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, so với Luật 2013, dự thảo Luật lần này đã có nhiều quy định cụ thể hơn và khoa học hơn. Tuy nhiên, tại quy định về hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất (Điều 61) về nội dung quy hoạch sử dụng đất từng loại nhất là với cấp tỉnh, huyện cần rà soát kỹ hơn để tránh trùng lặp với quy hoạch cấp Tỉnh, Huyện đang triển khai theo Luật Quy hoạch 2017 đã quy định lồng ghép trong quy hoạch cấp Tỉnh (Điều 27, Luật Quy hoạch).
Về quy định quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt trong năm đầu tiên của kỳ quy hoạch (khoản 5 Điều 67) cần nghiên cứu vì với khối lượng lớn thì quy định này chưa sát với nguồn lực thực tế cần nghiên cứu từ kết quả giám sát Quốc hội của Quốc hội sau Luật Quy hoạch 2017…
Lan Anh