Tiếp tục hỗ trợ người dân, doanh nghiệp để nền kinh tế phục hồi
Trong 6 tháng đầu năm 2022, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ động theo dõi sát diễn biến thực tế để nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền nhiều giải pháp nhằm phát triển kinh tế...
Theo Bộ Tài chính thống kê, tính đến tháng 7/2022 những chính sách đề xuất hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong năm 2022 ước tính lên tới 225,5 nghìn tỷ đồng, trong đó số tiền được gia hạn khoảng 135 nghìn tỷ đồng; Số tiền thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất được miễn, giảm khoảng 90,5 nghìn tỷ đồng đã giúp nền kinh tế từng bước phục hồi và phát triển.
Những chính sách hiện đang được triển khai thực hiện có chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, trong đó quy định chính sách miễn, giảm thuế như: Các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% được giảm 2% thuế suất (còn 8%) đối với cơ sở kinh doanh tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ và giảm 20% mức tỷ lệ phần trăm khi thực hiện xuất hóa đơn đối với cơ sở kinh doanh, hộ, cá nhân kinh doanh tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp tỷ lệ phần trăm trên doanh thu (có loại trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ không áp dụng việc giảm thuế); Tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19 tại Việt Nam cho kỳ tính thuế năm 2022.
Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân nhanh chóng tiếp cận với chính sách hỗ trợ cũng như sớm triển khai các giải pháp trên vào thực tế, ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết số 43/2022/QH15, Bộ Tài chính đã khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 quy định chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội và áp dụng từ ngày 01/02/2022 đến hết năm 2022. Dự kiến việc thực hiện chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 có thể giảm thu NSNN khoảng 51,4 nghìn tỷ đồng.
Từ đầu năm 2022 đến nay, giá xăng dầu thế giới có xu hướng tăng cao dẫn đến giá xăng dầu trong nước tăng mạnh. Ngay từ đầu năm, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội thực hiện giảm mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 ngày 23/3/2022 của UBTVQH áp dụng từ ngày 01/4/2022.
Với việc giá dầu thô thế giới vẫn đang tiếp tục duy trì ở mức trên 100 USD/thùng, giá bán lẻ xăng dầu tại Việt Nam nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới, gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sẽ tăng lên và tạo áp lực lên lạm phát, ảnh hưởng đến thu nhập và chi tiêu của người dân, từ đó ảnh hưởng đến mục tiêu phục hồi tổng thể nền kinh tế sau dịch Covid-19. Để thực hiện được các mục tiêu phát triển kinh tế mà Đảng và Nhà nước đã đề ra trong năm 2022, cũng như việc kiểm soát lạm phát trong 6 tháng cuối năm cần phải có giải pháp kịp thời.
Do đó, Bộ Tài chính đã khẩn trương trình Chính phủ các giải pháp liên quan đến thuế nhập khẩu (MFN), thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với xăng, thuế giá trị gia tăng (GTGT) và tiếp tục trình giảm kịch sàn thuế BVMT đối với xăng dầu. Trước đề xuất của Chính phủ, sáng ngày 6/7/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp và thông qua Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo hướng giảm kịch sàn kể từ ngày 11/7. Theo đó, giá xăng dầu trong phiên điều hành ngày 11/7 được điều hành giảm về mức giá trong trung tuần tháng 4/2022.
Trước đó, kể từ cuối năm 2022, Quốc hội đã đồng ý giảm 50% mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay từ ngày 01/01/2022 đến hết ngày 31/12/2022 (từ 3.000 đồng/lít xuống còn 1.500 đồng/lít) theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 ngày 31/12/2021. Như vậy, tính tổng giảm thu NSNN từ 3 Nghị quyết giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn cả năm ước khoảng 32.538 tỷ đồng.
Ngoài ra, những chính sách khác như giảm 50% lệ phí trước bạ khi đăng ký ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước kể từ ngày 01/12/2021 đến hết ngày 31/05/2022; gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước; điều chỉnh giảm mức thuế suất thuế nhập khẩu đối với nhiều nhóm mặt hàng để thúc đẩy hoạt động sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp, có hiệu lực áp dụng từ 01/01/2022; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí, áp dụng kể từ ngày 01/01/2022 đến hết ngày 30/6/2022; gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2022… lên tới gần 140 nghìn tỷ đồng.
Trong bối cảnh nguồn thu NSNN chịu nhiều tác động kém thuận lợi bởi dịch Covid-19 những năm vừa qua (vừa chịu sức ép từ suy giảm trong sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, vừa giảm thu do thực hiện các giải pháp hỗ trợ), trong khi đó vẫn phải đảm bảo nhu cầu chi NSNN cho các hoạt động thường xuyên, đảm bảo nguồn vốn cho đầu tư phát triển và đặc biệt là việc tăng nhu cầu chi về an sinh xã hội, chi cho công tác phòng chống dịch bệnh... đã tạo ra thách thức lớn với cân đối NSNN. Tuy nhiên, Bộ Tài chính vẫn luôn xác định đồng hành, sát cánh cùng doanh nghiệp thông qua các giải pháp hỗ trợ để cộng đồng doanh nghiệp an tâm vượt qua khó khăn, sớm khôi phục và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh qua đó sẽ đóng góp trở lại cho nền kinh tế, cho NSNN và cũng là thực hiện nuôi dưỡng nguồn thu ổn định, lâu dài.
Đặc biệt, các chính sách giảm thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với nhiều hàng hóa, dịch vụ chịu mức thuế suất 10% và giảm thuế BVMT đối với các mặt hàng xăng, dầu nêu trên đã có “tác dụng kép”, vừa giúp giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, đồng thời góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội trong điều kiện sức ép lạm phát, chi phí tăng cao.
Thực tế cho thấy, các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất được khẩn trương xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện được đánh giá là kịp thời, có tác động tích cực và được cộng đồng doanh nghiệp, người dân hưởng ứng, đánh giá cao, qua đó góp phần vào những kết quả tích cực trong phục hồi và phát triển của doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế thời gian qua.
Bên cạnh những yếu tố tích cực, thuận lợi, dự báo 06 tháng cuối năm sẽ vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức từ tác động bất lợi chung của kinh tế thế giới, từ diễn biến dịch Covid-19 vẫn còn phức tạp, áp lực lạm phát tăng cao... ảnh hưởng tới quá trình hồi phục và phát triển của nền kinh tế.
Trong thời gian tới, cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ đã được ban hành, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình thực tế để nghiên cứu, đề xuất các giải pháp phù hợp. Trước mắt tập trung nghiên cứu, hoàn thiện và trình cấp có thẩm quyền quyết định để sớm triển khai vào thực tế các giải pháp giảm tiền thuê đất năm 2022 đối với doanh nghiệp, tổ chức; điều chỉnh chính sách thuế đối với mặt hàng xăng, dầu trước diễn biến giá xăng, dầu tăng cao...
Đồng thời, bám sát chủ trương, định hướng đã được đề ra tại các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu với cấp có thẩm quyền nhằm hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách thuế phù hợp với các tiêu chuẩn của hệ thống thuế tốt theo thông lệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu về nguồn lực để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030, hướng tới một hệ thống thuế đồng bộ, có cơ cấu bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lực cho ngân sách nhà nước, đồng thời, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, công bằng, khuyến khích đầu tư, thúc đẩy cạnh tranh, điều tiết thu nhập hợp lý, phù hợp với quá trình hội nhập, phát triển của nền kinh tế.
Bộ Tài chính cũng sẽ tiếp tục cải cách trên mọi mặt công tác như hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy, cải cách thủ tục hành chính theo hướng toàn diện và hiệu quả hơn, tiếp tục đẩy mạnh hiện đại hoá các lĩnh vực của ngành tài chính, đặc biệt là trong lĩnh vực thuế, hải quan, vốn được xem là các lĩnh vực có liên quan nhiều và trực tiếp tới doanh nghiệp, người dân nhằm tạo thuận lợi, tiết giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp để cải thiện môi trường kinh doanh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Phương Nam
(Tít bài và sapo đã được thay đổi)