Tại sao Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn phải giảm công suất?

Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất do đâu?

Những ngày gần đây, một số cửa hàng xăng dầu đóng cửa, giảm thời gian bán hàng do thiếu nguồn cung xuất phát từ việc giảm công suất Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn.

Điển hình như An Giang, cụ thể tại huyện Phú Tân có 5 cửa hàng ngưng hoạt động. Một số doanh nghiệp xăng dầu khác trên địa bàn tỉnh phải ngừng kinh doanh, đóng cửa do hết xăng và một số lý do khác. Còn tại TP. HCM, có 548 cửa hàng kinh doanh hoạt động bình thường, một số cây xăng tạm ngưng hoạt động do thiếu xăng, tạm ngưng để sửa chữa hệ thống điện.

Trước tình trạng này, đại diện Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho biết, PVN chỉ là doanh nghiệp sản xuất, là “mắt xích” trong chuỗi giá trị của sản phẩm xăng dầu. Do đó, để giải quyết việc khan hiếm nguồn cung xăng dầu trong nước rất cần giải pháp tổng thể từ cơ quan chức năng như Bộ Công Thương, các địa phương…

Hiện nay, nguồn cung xăng dầu trong nước đến từ 2 NMLD Nghi Sơn (thuộc Cty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn -NSRP) và NMLD Dung Quất (thuộc Cty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn-BSR), đáp ứng khoảng 75% nhu cầu thị trường. Dù là 2 NMLD chủ lực của cả nước nhưng hiệu quả hoạt động của 2 nhà máy này hoàn toàn trái ngược nhau.

Về tình hình kinh doanh, năm 2021, lợi nhuận của Nhà máy lọc dầu Dung Quất ước đạt 6.000 tỷ đồng- mức lợi nhuận kỷ lục từ trước tới nay. NMDL Dung Quất có công suất ổn định, đạt 100% kế hoạch với sản lượng 6,5 triệu tấn sản phẩm xăng dầu. Tháng 1/2022, trước thực tế nhu cầu xăng dầu tăng cao vào dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 và nguồn cung trong nước gặp khó khăn, BSR đã tăng công suất NMLD Dung Quất lên 103%. Ngay trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, BSR nhập dầu thô để đảm bảo ổn định nguồn nguyên liệu đầu vào cho sản xuất.

Trái ngược với bức tranh tươi sáng của NMLD Dung Quất, NMLD Nghi Sơn từ cuối năm 2021 đã phải giảm công suất, thậm chí đứng trước nguy cơ dừng hoạt động vì khó khăn tài chính. NSRP được thành lập vào tháng 4/2008 do 4 thành viên góp vốn (gồm PVN, Công ty Dầu khí quốc tế Cô-Oét, Cty Idemisui Kosan Nhật Bản và Cty Hóa chất Mitsui Nhật Bản). Đại diện của Việt Nam trong liên doanh NSRP với vốn góp 25,1%, PVN cho biết, khó khăn tài chính (của NSRP) xuất phát từ công tác quản trị do phía nước ngoài điều hành còn nhiều bất cập. Với vai trò nước chủ nhà, PVN đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo cam kết và đã liên tục có nhiều văn bản, ý kiến đóng góp nhằm thúc đẩy tiến độ dự án, cải thiện công tác quản lý quản trị nhằm tăng hiệu quả hoạt động của NSRP.

Do vậy, nguyên nhân chủ yếu khiến Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất là gặp khó khăn về tài chính.

Bộ Công Thương yêu cầu xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nhằm trục lợi

Trước những biến động bất thường trong kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa có công văn số 1429/BCT-TTTN yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu kiểm tra, rà soát lại hệ thống phân phối của mình nhằm phát hiện, xác định các cửa hàng xăng vi phạm quy định về kinh doanh xăng dầu.

Theo đó, Bộ Công Thương yêu cầu các thương nhân đầu mối phải bảo đảm cung cấp đủ, kịp thời số lượng, chủng loại xăng dầu cho thị trường; ổn định mức dự trữ lưu thông xăng dầu tối thiểu về cả số lượng và cơ cấu chủng loại, theo kế hoạch tiêu thụ đã được xác định hàng năm; chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát hệ thống phân phối của mình, bảo đảm cửa hàng bán lẻ xăng dầu bán đủ thời gian.

Cùng với đó, các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu nghiêm túc thực hiện công tác kiểm tra, rà soát hệ thống phân phối của mình nhằm phát hiện, xác định cửa hàng đóng cửa không bán hàng, giảm thời gian bán hàng, bán hàng cầm chừng, tự động nâng giá bán lẻ trái quy định; đồng thời lập báo cáo chi tiết các cửa hàng có những vi phạm trên và báo cáo về Bộ Công Thương.

Bộ Công Thương cũng yêu cầu các Sở Công Thương chỉ đạo các thương nhân kinh doanh xăng dầu có cửa hàng bán lẻ trên địa bàn phải mở cửa hàng đủ thời gian, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng; chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng liên quan tại địa phương tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường nhằm phát hiện các hành vi vi phạm về giá, đầu cơ, găm hàng…; kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm, nhất là các hành vi đầu cơ, găm hàng, buôn lậu, đưa tin thất thiệt, đóng cửa hàng, giảm thời gian bán hàng, tiết giảm lượng hàng bán, kể cả tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng dầu, truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Để đảm bảo nguồn cung xăng dầu, mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu, UBND các tỉnh thành phố phối hợp chỉ đạo các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tiếp tục thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Phó thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp ngày 08/2/2022.

Sở Công Thương các tỉnh thành phố chủ trì phối hợp với lực lượng quản lý thị trường tiến hành tổng kiểm tra, rà soát các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên địa bàn. Bên cạnh đó, các Cục quản lý thị trường chủ trì, phối hợp với Sở Công Thương địa phương và các lực lượng chức năng trên địa bàn kiểm tra thường xuyên, đột xuất (với tần suất 1-2 ngày/lần) để kịp thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Bộ trưởng Công Thương cũng đề nghị Chính phủ cho phép cơ quan này linh hoạt trong điều hành giá xăng dầu nhằm bảo đảm giá xăng dầu trong nước bám sát diễn biến giá xăng dầu thế giới. Khuyến khích các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có thể nhập khẩu từ các thị trường khác nhau. Trong trường hợp nguồn cung xăng dầu trong nước gặp khó khăn, cho phép Bộ Công Thương sử dụng nguồn xăng dầu dự trữ quốc gia để bù đắp và bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường.

Về phía các Bộ, ngành, địa phương phối hợp với Bộ Công Thương, ngành công thương cả nước tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thực hiện các thủ tục về nhập khẩu xăng dầu, hỗ trợ cho lưu thông xăng dầu để kịp thời cung ứng xăng dầu cho các địa bàn trên cả nước.