Mức giảm thuế bảo vệ môi trường cần cao hơn nữa để kìm đà tăng giá xăng dầu?

Mới đây, Bộ Tài Chính cho biết, trên cơ sở ý kiến đề xuất của Bộ Công Thương, ý kiến tham gia thống nhất của các Bộ và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Bộ Tài Chính đã hoàn thiện dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, theo đó đề nghị giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng là 2.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 1.000 đồng/kg; dầu hỏa là 700 đồng/lít. Bộ đề nghị Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/4/2022 đến hết ngày 31/12/2022.

Trước đó, do thị trường xăng dầu thế giới liên tục diễn biến phức tạp, giá dầu thô trên thị trường thế giới có xu hướng tăng cao, và tình hình dịch COVID-19 vẫn chưa ổn định, ngày 22/02/2022, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 160/CĐ-TTg về việc đảm bảo cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giao Bộ Tài Chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án điều chỉnh chính sách thuế bảo vệ môi trường.

Bộ Tài Chính cho biết: “Với việc điều chỉnh giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn thì dự kiến số thu thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn (tính trên cơ sở sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2019) sẽ giảm cả năm khoảng 29.035 tỷ đồng/năm, từ đó tác động làm giảm thu ngân sách nhà nước (bao gồm cả thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng) cả năm khoảng 31.938 tỷ đồng/năm (số giảm thu ngân sách nhà nước bình quân 1 tháng là 2.661,6 tỷ đồng/tháng). Nếu tính giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ 01/4/2022 thì số giảm thu ngân sách nhà nước (bao gồm cả thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng) sẽ khoảng 23.954 tỷ đồng”.

Tuy nhiên, với giá bán lẻ xăng dầu đã đạt mức cao kỷ lục từ trước đến nay và dự báo tiếp tục tăng cao trong thời gian tới khi xung đột quân sự và trừng phạt kinh tế diễn ra căng thẳng tại châu Âu và có xu hướng leo thang, theo phản ánh của các doanh nghiệp, hiệp hội, thì việc giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu cần mạnh mẽ hơn.

Theo ông Đậu Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI): "Trong bối cảnh xăng dầu tăng cao như vậy thì Việt Nam dự báo được hưởng lợi từ giá dầu thô xuất khẩu tăng. Rồi trong 2 tháng đầu năm, thu ngân sách vừa rồi cũng rất tích cực, cho nên chúng tôi cho rằng tương đối khả thi để giảm phí bảo vệ môi trường trên xăng dầu mạnh mẽ hơn".

PGS.TS. Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả nêu quan điểm, mức giảm thuế bảo vệ môi trường cần cao hơn nữa để kìm đà tăng giá xăng dầu. Phải cân đối với ngân sách quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19 có rất nhiều nhu cầu khác. Việc có kéo dài thời hạn giảm thuế sau thời điểm ngày 31/12/2022 hay không thì cần theo sát diễn biến giá xăng dầu thế giới. Giá xăng dầu tăng có thời kỳ, không kéo dài mãi. Do đó, trước mắt áp dụng mức giảm theo đề xuất đến hết năm 2022, sau đó có thể xem xét để điều chỉnh nếu cần thiết.