Xung đột Nga-Ukraine: Giá dầu vượt ngưỡng 110 USD/thùng, 'vàng đen' của Nga vẫn ‘ế ẩm'

Những ngày gần đây, xung đột giữa Nga và Ukraine đã khiến giá dầu trên thị trường thế giới liên tục leo thang. Dầu Brent Biển Bắc trong phiên giao dịch sáng ngày 2/3 đã vượt mốc 112 USD/thùng.

Tuy nhiên, sau khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, dầu thô Nga bị cả giới giao dịch, bảo hiểm, chủ tàu xa lánh, dù lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây chưa nhằm vào lĩnh vực năng lượng của Nga.

Theo đó, các nhà sản xuất dầu thô của Nga không thể bán sản phẩm ra thị trường trong các phiên mở thầu, vì không có khách đặt mua.

Một số nhà máy lọc dầu và khách hàng e ngại giao dịch với Nga, bởi không chắc chắn tín dụng ngân hàng sẽ hoạt động ra sao sau một loạt các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga.

Đơn cử, hãng Surgutneftegaz (Nga) hôm 28/2 đã chào bán hai lô dầu thô Urals (dầu đặc trưng của Nga), với thời hạn giao hàng là ngày 10-11/3. Nhưng đã không có bất kỳ một nhà giao dịch nào tham gia bỏ thầu. Đây là lần thứ hai Surgutneftegaz thất bại trong việc tìm kiếm khách hàng, sau lần chào thầu thất bại trong tuần trước dù đã chào  mức giá giảm 15 USD/thùng so với dầu Brent ở thời điểm giao ngay.

Surgutneftegaz dự kiến sẽ công bố mời thầu 8 lô dầu giao trong tháng này. Nếu tiếp tục thất bại, đây sẽ minh chứng cho thấy Nga thực sự gặp khó khăn trong việc bán dầu thô ra thị trường dù lĩnh vực này không nằm trong diện bị trừng phạt trước tiếp.

Nhiều nhà máy lọc dầu trên thế giới, nhất là tại châu Âu, đã loại dầu Urals, giá cước vận tải dầu từ Nga tăng vọt, đặc biệt là qua khu vực Biển Đen. Các công ty bảo hiểm từ chối cung cấp dịch vụ đối với tàu chở dầu, chủ tàu chở dầu về cơ bản không muốn điều tàu tới Nga để chở dầu thô.

Một số nhà máy lọc dầu thuộc khu Scandinavia, gồm Neste Oyj của Phần Lan và Preem của Thuỵ Điển, cho biết đã ngừng mua dầu của Nga.

Theodore Rolfvondenbaumen - phát ngôn viên của Neste cho biết: "Do tình hình hiện tại, Neste đã hầu như thay thế dầu thô của Nga bằng các loại dầu thô khác, chẳng hạn dầu Biển Bắc". Ông này cũng nói thêm công ty sẽ theo dõi các biện pháp trừng phạt trong tương lai để đưa ra biện pháp đói phó tiềm năng và đang chuẩn bị cho "các lựa chọn khác nhau".

Khi các nhà lọc dầu châu Âu mua nhiều dầu hơn từ những nơi như Ả rập Xê út, các công ty Nga đang cố gắng bán dầu thô cho các nhà máy lọc dầu ở Trung Quốc và các nước châu Á bằng cách giảm giá mạnh. 

Các chuyên gia năng lượng cho rằng thương mại dầu mỏ quốc tế có thể bị điều chỉnh lại theo cách tương tự năm 1956 khi Anh, Pháp và Israel tấn công Ai Cập và đóng cửa kênh đào Suez. Trong một thời gian, các tàu chở dầu đã được định tuyến lại khắp châu Phi. Tương tự, trong vài tháng tới, dầu của Nga có thể sẽ thay đổi lộ trình bằng việc xuất khẩu sang Trung Quốc.

Michael Lynch - Chủ tịch nghiên cứu Kinh tế và Năng lượng Chiến lược, cố vấn của OPEC cho biết: "Thay đổi này có thể mất 6-8 tuần. Trong 1,2 tuần, mọi thứ có thể không được giải quyết".

Trong khi các nước phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với ngân hàng Nga và nhiều đồng minh giàu có của ông Putin, họ vẫn bỏ ngỏ ngành dầu mỏ của Nga để không làm gián đoạn nguồn cung toàn cầu.