Việt Nam - Cường quốc xuất khẩu gạo nhưng vẫn mua lượng thóc khổng lồ từ Campuchia, lý do là gì?

Nhập khẩu từ Campuchia rất nhiều loại nông sản, nhiều nhất là hạt điều, lúa...

Theo Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Campuchia (MAFF), trong năm 2021, Campuchia đã xuất khẩu 617.069 tấn gạo, thu về hơn 527 triệu USD.

Trung Quốc là thị trường chính nhập khẩu gạo từ Campuchia với 155.773 tấn, các nước EU (63.165 tấn), các quốc gia ASEAN (88.422 tấn).

Đặc biệt, năm 2021, Campuchia đã xuất khẩu 3,52 triệu tấn lúa sang Việt Nam, tăng 61,16% so với năm 2020. Đồng thời, lượng nông sản Campuchia xuất khẩu sang nước ta ngày càng lớn trong tổng số 7,98 triệu tấn nông sản nước này đã xuất khẩu vào năm 2021.

Không chỉ xuất khẩu lúa, Campuchia còn xuất khẩu gần 1 triệu tấn hạt điều sang Việt Nam, tiếp đến là sắn với 622.000 tấn, chiếm 70% tổng sản lượng sắn xuất khẩu của Campuchia.

Campuchia còn xuất khẩu sang Việt Nam 26.000 tấn đậu xanh, 26.000 tấn hạt tiêu, 66.200 tấn đậu tương.

Mừng hay lo khi Việt Nam gia tăng nhập khẩu nông sản từ Campuchia?

Campuchia trong nhiều năm nay vốn dĩ là thị trường tiêu thụ nông sản lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, trong năm 2021 đã xuất hiện sự đảo chiều, Việt Nam đã chuyển từ xuất khẩu sang nhập khẩu nhiều mặt hàng nông sản từ Campuchia. 

Có thể thấy, dòng chảy nông sản Campuchia đang dịch chuyển về thị trường Việt Nam, thay vì những thị trường như Thái Lan, Trung Quốc.

Trao đổi về hiện tượng Việt Nam nhập khẩu 3,52 triệu tấn thóc từ Campuchia trong năm 2021, GS Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Trường Đại học Nam Cần Thơ cho rằng, việc nhập khẩu thóc từ Campuchia vẫn diễn ra từ nhiều năm qua, nhưng năm 2021 sản lượng bỗng tăng đột biến.

Theo GS Xuân, việc nhập khẩu thóc từ Campuchia nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng gạo thơm của một bộ phận người tiêu dùng, có những doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gạo sang Campuchia thuê đất trồng lúa nên sẽ có lượng thóc lớn về Việt Nam để phục vụ chế biến.

Tuy nhiên, GS Võ Tòng Xuân cũng lo ngại bởi có  thể xảy ra hiện tượng gian lận nguồn gốc xuất xứ, trộn gạo Campuchia vào gạo Việt Nam, gây ảnh hưởng đến uy tín gạo Việt Nam.

3,5 triệu tấn thóc Việt Nam nhập về từ Campuchia không gây ảnh hưởng nhiều đến việc tiêu thụ lúa gạo trong nước.

GS.TS Nguyễn Văn Bộ, nguyên Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam tỏ ra rất băn khoăn trong con số kim ngạch xuất khẩu so với lượng nông sản nhập khẩu.

Ông Bộ cho biết,"Chúng ta xuất khẩu hạt điều rất nhiều nhưng không thấy nói đến nhập khẩu là bao nhiêu? Hạt điều chúng ta nhập khẩu từ Campuchia cỡ trên 1 tỷ USD trong năm 2021. Gạo chưa có con số".

Theo GS Bộ, các ngành chức năng cần quan tâm đến những con số này để có chính sách cho phù hợp với chiến lược về mặt xuất khẩu, nếu không chúng ta sẽ không có đường đi phù hợp với từng ngành hàng.