Nhược điểm của phanh đĩa gốm người dùng xe ô tô cần lưu ý

Hiện nay khá nhiều dòng xe ô tô dùng phanh đĩa gốm. Từ “gốm” tạo ra cho nhiều người một cảm giác dễ vỡ. Nhưng gốm kỹ thuật thực tế lại cực kỳ cứng, thậm chí chúng được liệt vào danh sách một trong những vật liệu kỹ thuật cứng nhất.

Về cơ bản, gốm không phải là vật liệu hữu cơ (trong số đó chỉ có polymer là hữu cơ), mà cũng không phải là một loại kim loại. Bên cạnh những đồ gốm thường thấy, thì kính, kim cương hay đá than chì cũng được xếp vào hạng mục “gốm”.

Xuất hiện vào nửa đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, một vài hãng sản xuất ô tô đã bắt đầu sử dụng má phanh gốm thay cho loại má phanh thông thường vốn hay bị khách hàng phàn nàn về tiếng ồn phanh, bụi bẩn và nhanh mòn. Sự khác biệt chính là ở lớp vật liệu ma sát làm má phanh.

Phanh đĩa gốm cũng có nhiều nhược điểm. Ảnh minh hoa

Vật liệu gốm giúp cơ cấu phanh hoạt động tốt ngay cả ở nhiệt độ cao. Thực tế cho thấy, chúng ít gây mòn cả má, đĩa phanh và cũng ít ồn hơn. Cấu trúc gốm hấp thụ âm thanh và những rung động nằm trong dải tần số mà con người nghe thấy.

Đĩa phanh bằng gốm bền hơn loại đĩa phanh bằng thép truyền thống gấp 4 lần, nên chủ xe gần như không cần phải thay đĩa phanh trong suốt thời gian sử dụng xe. Thêm vào đó, má phanh cũng sẽ bền hơn.

Phanh đĩa gốm hoạt động bằng cách khi đạp bàn đạp, phanh sẽ đẩy pittông bằng việc tăng áp suất dầu trong các đường ống dầu và xi lanh của bánh xe và tấm má phanh ép vào đĩa phanh, má phanh đĩa kẹp cả hai bên của rôto phanh đĩa. Như vậy sẽ tạo nên lực ma sát làm cho đĩa phanh và moayer bánh xe giảm dần tốc độ quay hoặc hãm các lốp dừng lại theo như ý muốn của người điều khiển. Khi người lái rời chân khỏi bàn đạp phanh thì áp suất trong hệ thống dầu phanh giảm nhanh. Nhờ sự biến dạng của vòng đệm kín dầu của piston sẽ làm cho piston và má phanh rời khỏi đĩa phanh.

Thời gian phanh từ lúc lực bóp tay truyền đến khay dầu, ép dầu vào piston và piston trực tiếp ép 2 má phanh vào đĩa phanh, chưa đến 0.5 giây. Do đó, khả năng dừng là nhanh chóng, và gần như không có khoảng trượt như nhiều dòng phanh khác. Tản nhiệt tốt do đĩa phanh được đục lỗ hoặc xẻ rãnh nên duy trì hiệu quả phanh sau thời gian dài, giảm thiểu nguy cơ cháy phanh, độ bền phanh cao. Mặc dù khá tốt nhưng thực tế, phanh đĩa gốm cũng không tránh khỏi những nhược điểm cần phải khắc phục.

Phanh sẽ kém hơn khi ở tốc độ cao

Ở tốc độ cao phanh đĩa gốm có thể kém đi nếu đạp phanh liên tục và rằng "sự tích tụ nhiệt sẽ làm giảm chất lượng sợi carbon trong đĩa phanh, Rô-to sẽ hỏng dù làm bằng gì đi nữa.

Giá đĩa phanh gốm đắt

Từ cách đây 5 năm đã có các tranh luận trên diễn đàn về việc liệu phanh đĩa gốm carbon của Porsche Carbon Ceramic Brakes (PCCB) có xứng với giá bán và chi phí thay thế của nó không. Porsche bán phanh PCCB với giá 8.520 USD cho dòng 911 series 992 và 9.210 USD cho cho xe 911 GT3. Giá thay một bộ rô-to trục trước là 11.500. Giá một bộ phanh đĩa gốm OEM làm riêng cho xe Porsche là 14.949 USD, 21.895 USD hoặc 29.000 USD nếu của hãng Brembo. Và chúng phải đi cùng má phanh đắt tiền, loại chuyên biệt.

Ít có cảm giác phanh

Giá cả không phải là nhược điểm duy nhất của các hệ thống phanh chất lượng cao. Một phàn nàn phổ biến nhất là có rất ít cảm giác phanh trong phần đầu tiên của hành trình bàn đạp, đặc biệt khi thời tiết lạnh. Một lý do cho điều này là nhiệt độ hoạt động tối ưu của các vật liệu các-bon cao hơn nhiều so với những công cụ trong hệ thống phanh thông thường.

Lợi ích trọng lượng và các hạn chế của hệ thống phanh gốm – các bon là rõ ràng rằng chúng chỉ lý tưởng đối với những người thật sự cần chúng hoặc những người thích tiêu tiền để “làm sang”. Còn đối với ai đang suy nghĩ về việc thường xuyên hoặc thậm chí chỉ thỉnh thoảng mang chiếc xe của họ ra đường đua, hệ thống phanh gốm carbon có thể là một sự lựa chọn khôn ngoan cho các vòng đua tốt hơn và thú vị hơn. Tuy nhiên có rất ít các lợi thế đối với các lái xe chỉ đi trên đường, đơn giản là tuổi thọ dài hơn, nhưng với hàng nghìn đô la phải bỏ ra, điều đó là không đáng.

Theo Chất lượng Việt Nam Online