FDI ‘gặp khó’ trong tìm kiếm nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam
Ngày 26/11, tại buổi tọa đàm “Bắc Ninh trên con đường công nghiệp hóa”, TS Phan Hữu Thắng đã chỉ ra hạn chế về chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam hiện nay. Trong đó nhấn mạnh thực trạng nguồn nhân lực tại Việt Nam.
Theo thống kê cho thấy có khoảng 4,7 triệu lao động làm việc trực tiếp trong khu FDI, trong đó 980.000 là chuyên gia nước ngoài. Tuy nhiên, điều tra cho thấy 80% trong số đó chưa có chứng chỉ bằng cấp về đào tạo. Các doanh nghiệp FDI khi được hỏi có đến 60% cho rằng rất khó tìm nguồn lao động chất lượng cao. Ngay cả doanh nghiệp Việt Nam, theo điều tra của VCCI, 50% doanh nghiệp cũng cho rằng khó tìm nhân lực chất lượng cao.
Theo đó, ông Thắng cho biết, Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hồng Hải (Foxconn) muốn mở rộng cơ sở 2 sản xuất máy tính bảng tại Bắc Ninh, họ không tìm ra nguồn nhân lực. Nhưng hiện tại nguồn nhân lực tại khu công nghiệp là 300.000 lao động song Bắc Ninh chỉ cung cấp được 25%, 75% còn lại là lao động ở ngoại tỉnh, nên Foxconn lúc đó đã buộc phải chuyển sang Mỹ.
Việc hạn chế về nguồn nhân lực chất lượng cao đã dẫn đến nhiều hệ lụy, trong đó làm gia tăng cách biệt giữa doanh nghiệp Việt Nam với nước ngoài, một khi không đủ nguồn lao động họ phải liên hệ với doanh nghiệp trong nước. Cho nên bây giờ, vấn đề ngay lúc này là thu hút công nghệ cao nhưng giá trị thực ta thu được là gì nếu như không phát triển được doanh nghiệp nội địa?, ông Thắng nêu vấn đề trong buổi tọa đàm.
Vấn đề này đã tồn tại ở Việt Nam nhiều năm qua, đặc biệt trong quá trình thu hút FDI vào đầu tư tại Việt Nam.
Điều này được thể hiện qua cách đây 10 năm, khi nhà máy lắp ráp và kiểm định chip của Intel Việt Nam dự kiến hoạt động nhưng nguồn nhân lực thiếu nghiêm trọng. Thời điểm đó, nhà máy Intel Việt Nam thiết nhất là những kỹ sư tài năng, một số vị trí lãnh đạo nhóm chuyên ngành kỹ thuật. Nhưng thiếu nhiều nhất là những kỹ thuật viên lành nghề, không cần quá cao về kỹ năng nhưng cần phải cần ngoại ngữ.
Đây vẫn là thực trạng chung không chỉ là Intel mà còn của các doanh nghiệp FDI khác tại Việt Nam. Để giải quyết tình trạng này, các doanh nghiệp nên tổ chức các chương trình đào tạo bài bản, phối hợp, liên kết với các doanh nghiệp nước ngoài để nâng cao chất lượng đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của mình.
