ĐBQH đề nghị sớm can thiệp khi giá xăng liên tiếp tăng "sốc"

Tại phiên thảo luận ở hội trường về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước, rất nhiều Đại biểu Quốc hội quan tâm đến vấn đề giá xăng dầu trong bối cảnh mặt hàng này đang tăng "nóng".

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng, hiện giá xăng dầu trong nước tăng theo giá thế giới, đẩy giá hàng hóa khác tăng theo. Đến nay không chỉ dừng ở xăng dầu, khí đốt mà đã lan sang vật tư phân bón, lương thực, thực phẩm, tác động thành chuỗi dây chuyền khiến các chi phí dịch vụ tăng lên làm ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

"Bình quân 4 tháng đầu năm, giá xăng dầu trong nước đã tác động đến chỉ số giá tiêu dùng CPI tăng 2,1%. Riêng tháng 4 tăng 2,09% so với cuối năm 2021, gần gấp hai lần cùng kỳ các năm 2018 đến năm 2021 tạo sức ép lạm phát vào những tháng cuối năm", Đại biểu Nguyễn Thị Yến nhấn mạnh.

Chính vì vậy, nữ Đại biểu đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu đề nghị Chính phủ cân nhắc đánh giá sát tình hình, đưa ra các chính sách kiểm soát chặt và ổn định giá xăng dầu.

Cũng cho ý kiến về giá xăng dầu, Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn TP. Hồ Chí Minh), Chính phủ cần lưu ý đến giá xăng dầu và giá lương thực. Ông cho rằng Chính phủ cần ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội.

Để thực hiện các mục tiêu đó, Đại biểu kiến nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giảm thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với mặt hàng xăng dầu. Bởi Đại biểu Trần Hoàng Ngân lo ngại nếu để giá xăng dầu tăng cao, sẽ xảy ra hiệu ứng "domino" với các mặt hàng khác.

Ông Trần Hoàng Ngân cho rằng trong bối cảnh giá nhiên liệu tăng cao, Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ, giảm chi phí đầu vào cho các doanh nghiệp; tăng cường kiểm soát giá cả hàng hoá, triển khai các chương trình bình ổn giá.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đã đề nghị Chính phủ đề xuất với Quốc hội có chính sách tiếp tục giảm các loại thuế xăng dầu để bình ổn giá mặt hàng này.

Việc "hạ nhiệt" giá xăng dầu, theo Đại biểu, nhằm tránh việc đẩy mặt bằng giá các hàng hóa khác tăng theo. Để đảm bảo nguồn thu, cân đối việc hụt từ giảm thuế xăng dầu, Đại biểu kiến nghị tăng thu từ khai thác dầu.

"Trong bối cảnh giá dầu thế giới tăng cao như hiện nay, việc tăng sản lượng khai thác và lọc hóa dầu trong nước không chỉ tăng hiệu quả khai thác gấp nhiều lần so với thời điểm giá thấp, mà còn tạo nguồn cung trong nước ổn định", ông Cường nói.

Cũng theo Đại biểu, việc tạo nguồn cung trong nước ổn định cũng là cơ sở để bình ổn giá xăng dầu trong nước không quá "nhạy cảm" với biến động giá xăng dầu nhập khẩu trên thị trường quốc tế.

Theo Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long) cho rằng, Quốc hội và Chính phủ nên tiếp tục xem xét việc giảm thuế đối với xăng dầu, nhằm kiểm soát giá mặt hàng này không vượt ngưỡng cao để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người dân.

“Nghiên cứu tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt, kiềm chế giá xăng dầu là yếu tố quan trọng giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô nên cần khẩn trương thực hiện linh hoạt, hiệu quả bởi giá xăng dầu tăng ở mức cao sẽ gây ra nhiều khó khăn cho nền kinh tế, làm giảm hiệu quả của chính sách tài khóa và tiền tệ”, bà Thanh nói.

Đại biểu Bùi Mạnh Khoa (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa) cho biết, hiện nay Chính phủ đang điều hành giá xăng dầu trong nước theo giá thế giới trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp, dự báo giá sẽ tiếp tục tăng hoặc giữ ở mức cao, làm tăng giá thành các loại sản phẩm, làm ảnh hưởng đến thu nhập, đời sống của người dân. Vừa qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định giảm 50% thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng này.

Để bảo đảm linh hoạt trong kiềm chế giá xăng dầu tăng cao, kiềm chế lạm phát, Đại biểu đề nghị ngay tại kỳ họp này, Quốc hội giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với giá xăng dầu trong năm 2022.

“Việc giảm thuế có thể ảnh hưởng tới nguồn thu ngân sách Nhà nước, tuy nhiên, với giá dầu thô tăng mà Việt Nam xuất khẩu dầu thô nên có thể bù đắp thu ngân sách Nhà nước từ nguồn này”, ông Khoa nói.

Cùng nêu quan điểm về vấn đề trên, Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long) cho rằng, Quốc hội và Chính phủ nên tiếp tục xem xét việc giảm thuế đối với xăng dầu, nhằm kiểm soát giá mặt hàng này không vượt ngưỡng cao để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người dân.

Bên cạnh đó, nghiên cứu tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt, kiềm chế giá xăng dầu là yếu tố quan trọng giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô nên cần khẩn trương thực hiện linh hoạt, hiệu quả bởi giá xăng dầu tăng ở mức cao sẽ gây ra nhiều khó khăn cho nền kinh tế, làm giảm hiệu quả của chính sách tài khóa và tiền tệ.

Cũng bày tỏ lo ngại khi giá xăng dầu liên tục lập "đỉnh", Đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) kiến nghị Chính phủ sớm có giải pháp giảm thuế, phí trong cơ cấu giá xăng dầu để "hạ nhiệt" mặt hàng, giảm bớt khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Giải trình các ý kiến ĐBQH nêu về tình hình giá xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, việc giảm thuế để giảm giá xăng dầu là một trong nhiều giải pháp, muốn giảm giá xăng dầu phải sử dụng đồng bộ nhiều giải pháp.

Ví dụ, 1 lít xăng A92, các loại thuế chiếm 28% trên giá thành. Vừa qua, UBTVQH quyết định giảm 50% thuế bảo vệ môi trường (2.000 đồng/lít), giờ sắc thuế này còn dư địa 2.000 đồng/lít. Các sắc thuế còn lại gồm thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng… đều thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Ông Phớc nhấn mạnh, khi giảm thuế, đương nhiên phải cắt giảm các khoản chi, chính sách tài khóa. Tuy nhiên, đối với nước ta là nước xuất khẩu dầu thô, mỗi năm được trên 8 triệu thùng dầu thô. Giá dầu thô lên cũng bù đắp được một phần.

"Về vấn đề giảm thuế là một biện pháp thì phải cân nhắc, đánh giá tác động và báo cáo với Quốc hội, Chính phủ", ông Hồ Đức Phớc nói.

Bộ trưởng Bộ Tài Chính cho biết, giá xăng nhập tại Singapore là 22.000 đồng, thuế nhập khẩu 8% là 1.700 đồng, các loại thuế khác khoảng 28,49 đồng, tổng khoảng 8.000 đồng tiền thuế/lít xăng.

"Chúng tôi kiến nghị giải pháp là phải tính đến vấn đề chống buôn lậu bởi giá xăng của Việt Nam so với Lào chênh 11.000, Campuchia là 3.000, Thái Lan cũng chênh. Không cẩn thận khi giá xăng dầu của chúng ta thấp thì buôn lậu xăng dầu lại "chảy" sang bên kia", ông Phớc nói.

Vấn đề thúc đẩy nguồn cung xăng dầu, ông Hồ Đức Phớc cho rằng, vấn đề phải làm thế nào để nâng công suất 2 nhà máy chế biến xăng dầu tại Dung Quất và Nghi Sơn.

Chiều nay 1/6, Liên ngành Công Thương - Tài chính đã quyết định điều chỉnh giá xăng dầu.Trong đó, giá xăng E5 RON92 được công bố tăng thêm 600 đồng/lít, lên mức 30.239 đồng/lít; xăng RON95-III tăng 920 đồng/lít, lên 31.573 đồng/lít.

Các mặt hàng dầu cũng tăng gần 1.000 đồng, gồm dầu diesel tăng 840 đồng/lít, lên mức 26.390 đồng/lít; dầu hỏa tăng 940 đồng/lít, lên 25.340 đồng/lít; dầu mazut tăng 310 đồng/ký, lên mức 20.900 đồng/kg.

Như vậy giá xăng liên tục thiết lập mức kỷ lục và đang có mức cao nhất trong lịch sử.

Theo Bộ Công Thương, dự kiến nhu cầu xăng dầu quý II/2022 khoảng 5,2 triệu m3. Tổng nhu cầu xăng dầu cho thị trường trong nước cả năm 2022 khoảng 20,6 triệu m3. Dự kiến nguồn cung xăng dầu quý II/2022 đạt 6,7 triệu m3, bao gồm nguồn từ các nhà máy sản xuất trong nước (Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn dự kiến là 1,8 triệu m3, Nhà máy Lọc dầu Bình Sơn dự kiến là 1,9 triệu m3), nguồn nhập khẩu khoảng 1,5 triệu m3 và nguồn tồn kho từ quý I/2022 chuyển sang (1,5 triệu m3).

Nguồn cung như trên sẽ đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng của quý II và tồn kho gối đầu sang quý III khoảng 1,5 triệu m3. Đáng chú ý, nguồn nhập khẩu nêu trên chưa tính đến việc doanh nghiệp phải thực hiện nhập khẩu tăng thêm để bù đắp việc giảm công suất của Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn theo Quyết định số 242/QĐ-BCT là 800.000 m3/tháng, tương đương cả quý II là 2,4 triệu m3.

Nội dung: Hà Lan

Đồ họa: Hoàng Việt