TKV muốn tái khởi động mỏ sắt lớn nhất Đông Nam Á ở Thạch Khê

TKV muốn tái khởi động mỏ sắt

Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) từ năm 2007 đã chủ trì cùng với các nhà đầu tư trong nước thành lập CTCP sắt Thạch Khê (trong đó TKV nắm cổ phần chi phối) để triển khai dự án khai thác và tuyển quặng mỏ sắt Thạch Khê, tỉnh Hà Tĩnh.

Dự án đầu tư khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê do TIC làm chủ đầu tư được khởi công từ năm 2009. Theo đánh giá, tổng sản lượng quặng khai thác từ mỏ Thạch Khê có thể đạt mức 370-400 triệu tấn. Thời gian đầu có thể khai thác 10-15 triệu tấn mỗi năm.

Năm 2011, dự án tạm dừng triển khai do gặp vướng mắc về vốn góp của các cổ đông, khó khăn trong huy động vốn. Từ tổng mức đầu tư ban đầu 14.500 tỷ, chủ đầu tư đã phải tính toán lại, giảm về còn 13.000 tỷ đồng, trong đó giai đoạn một là 6.700 tỷ.

Doanh thu cả đời dự án được đánh giá vào khoảng 35 tỷ USD, nộp ngân sách khoảng 9 tỷ USD, góp phần tăng GDP hàng năm 0,3-1%.

Đến tháng 3/2017, dự án tiếp tục giảm quy mô vốn đầu tư về mức 12.200 tỷ đồng. Qua 2 lần điều chỉnh, tổng vốn đầu tư dự án này giảm khoảng 2.300 tỷ đồng.

Dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê ảnh hưởng trực tiếp đến 6 xã ven biển của huyện Thạch Hà với 5.928 hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp.

Đến nay, tổng diện tích dự án đã giải phóng mặt bằng 830,1ha, trong đó 741,3 ha thuộc khu vực mỏ và bãi thải, 88,8 ha thuộc công trình hạ tầng tái định cư. Tổng kinh phí đầu tư cho dự án đến nay đạt 1.798,29 tỷ đồng, trong đó giá trị đầu tư xây dựng cơ bản 1.287,9 tỷ đồng, giá trị thực hiện giải phóng mặt bằng và tái định cư 387,76 tỷ đồng.

Sau gần 10 năm triển khai dự án, từ năm 2017 đến nay dự án đã phải dừng triển khai do tỉnh Hà Tĩnh và một số Bộ ngành đã kiến nghị với Chính phủ xem xét dừng dự án Sắt Thạch Khê.

Tuy nhiên, trong báo cáo gửi các Bộ, ngành và Chính phủ mới đây, TKV đề nghị Chính phủ cho phép được tái khởi động triển khai dự án khai thác và tuyển quặng mỏ sắt Thạch Khê.

TKV nêu ngày 10/2, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khkhoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo đó, Bộ Chính trị cho phép đánh giá hiệu quả đầu tư, hiệu quả kinh tế - xã hội bền vững để xem xét đầu tư các dự án khai thác, chế biến sắt Thạch Khê (Hà Tĩnh) hoàn thành trước năm 2030.

TKV trước đó cũng đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc đề nghị dừng cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế đối với TIC. Được biết, tổng số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản cùng với tiền nộp chậm TIC bị cưỡng chế thực hiện hơn 819 tỷ đồng.

Đồng thời cũng đề nghị Chính phủ xem xét cho phép TIC được tiếp tục lùi thời gian nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đến khi được cấp thẩm quyền cho phép tái khởi động dự án và không bị tính tiền nộp chậm trong thời gian tạm dừng dự án.

Khai thác năm 2008, ba năm sau thì dừng do vướng mắc về vốn

Trước đó, thông tin trên tờ Vnexpress, mỏ sắt lớn nhất Đông Nam Á bỏ hoang.

Cụ thể, mỏ sắt Thạch Khê (huyện Thạch Hà), trữ lượng khoảng 544 triệu tấn, khai thác năm 2008, ba năm sau thì dừng do vướng mắc về vốn.

Giai đoạn 2008-2011, công nhân đã bóc đất tầng phủ được khoảng 12,7 triệu m3, độ sâu -34 m so với mực nước biển, thu hồi 3.000 tấn quặng. Dự án sau đó gặp vướng mắc về huy động và góp vốn, dẫn đến hàng loạt hệ lụy, như: Chậm tiến độ giải phóng mặt bằng, thiếu tiền thanh toán cho nhà thầu tư vấn lập thiết kế kỹ thuật và xây dựng khu tái định cư. Tháng 11/2011, Chính phủ phải cho tạm dừng dự án để thẩm định lại thiết kế kỹ thuật và tái cơ cấu cổ đông.

Từ cuối năm 2016, UBND tỉnh Hà Tĩnh có báo cáo gửi Trung ương đề xuất tạm dừng dự án với nhiều lý do như: Công nghệ, kỹ thuật khai thác chưa phù hợp với đặc thù địa chất mỏ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác động lớn đến môi trường; phương thức vận chuyển quặng khó khả thi, hiệu quả thấp, ảnh hưởng lớn đến hệ thống hạ tầng giao thông trên địa bàn; thị trường tiêu thụ quặng sắt chưa chắc chắn...

Tổng diện tích giải phóng mặt bằng là 839 ha, trong đó hơn 741 ha đã hoàn thành ở khu vực mỏ và 89 ha tại các khu tái định cư. Dự kiến ban đầu 3.952 hộ dân phải đến khu tái định cư, song đến nay mới có hơn 100 hộ di dời.

Ông Bùi Quang Đào, 56 tuổi, trú xã Đỉnh Bàn, huyện Thạch Hà cho biết năm 2014 đã nhận một tỷ đồng để lên khu tái định cư cách mỏ khoảng 3 km làm nhà mới. Ba năm trước, ông xin chính quyền về lại ngôi nhà cũ trong mỏ để lấy đất sản xuất, khi nào khởi động lại dự án thì gia đình ông sẽ rời đi.

Bùi Hằng