Nhức nhối vấn nạn xăng dầu giả gây hậu quả thật

Mới đây, trong tháng 7/2023, Đội QLTT số 11, Cục QLTT Hà Nội phối hợp với Công an Hà Nội và Chi cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng Hà Nội tiến hành kiểm tra Doanh nghiệp tư nhân Nhật Tuấn. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng tiến hành lấy 1 mẫu xăng RON 95 – III tại cửa hàng để kiểm nghiệm chất lượng. Lượng tồn xăng lúc này tại cửa hàng là 5.957 lít. Kết quả thử nghiệm mẫu xăng RON 95-III của Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 – Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng đối với mẫu xăng trên cho thấy, trị số Octan của mẫu xăng RON 95-III (xăng không chì – mức 3) là không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng. Lượng hàng hóa vi phạm có trị giá trên 133 triệu đồng.

Trước đó, Đội QLTT số 6 thuộc Cục QLTT tỉnh Cà Mau đã tiến hành kiểm tra đối với Doanh nghiệp tư nhân Thương mại dịch vụ xăng dầu M.T, do bà T.T.C.T làm chủ doanh nghiệp, có địa chỉ tại Khóm 3, thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau. Sau đó Đoàn kiểm tra tiến hành lấy một mẫu Xăng Ron 95-III và một mẫu Dầu DO 0,05%S, gửi tổ chức được cơ quan có thẩm quyền chỉ định thử nghiệm, giám định chất lượng và kết quả 2 mẫu xăng Ron 95-III và mẫu dầu DO 0,05%S đều có chất lượng không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng.

Có thể thấy, tình trạng buôn bán xăng dầu giả, xăng dầu kém chất lượng vẫn đang hành hành, không chỉ gây ảnh hưởng hoạt động kinh doanh xăng dầu hợp pháp của các doanh nghiệp chân chính mà còn làm thất thu ngân sách của quốc gia.

Trong thực tế, nhiều vụ việc các phương tiện giao thông đang lưu thông bỗng nhiên bốc cháy đã xảy ra có nguyên nhân tác động trực tiếp từ xăng giả bởi trong xăng giả được pha chế có nhiều chất gây cháy, nổ. Theo phân tích của các lực lượng chức năng, dung môi là chất dùng trong công nghiệp, được sử dụng chủ yếu trong làm sạch, pha loãng sơn, chất tẩy… Việc sử dụng dung môi pha chế vào xăng làm tăng thêm chỉ số octan và tạo ra hỗn hợp khí, hỗn hợp này đến giới hạn tỷ lệ cháy sẽ bốc cháy khi có nguồn nhiệt. Xăng dầu pha dung môi kém chất lượng làm cho các ống gioăng cao su giãn ra, hở, các ống kim loại bị ăn mòn dẫn đến nhiên liệu rò rỉ, dễ bị phát tán ra ngoài khiến cho động cơ nóng lên. Khi động cơ hoạt động, chuyển động với nhiệt độ đến một ngưỡng đủ sẽ sinh ra cháy nổ.

Không chỉ gây nguy hại trực tiếp đến sự an toàn tính mạng, tài sản của người dân, xăng giả còn là nguyên nhân dẫn đến làm rối loạn thị trường, ảnh hưởng đến uy tín, chất lượng của các đơn vị kinh doanh xăng dầu hợp pháp của Nhà nước.

Các đối tượng sản xuất buôn bán xăng dầu giả thường tổ chức thành đường dây. Địa bàn hoạt động được trải ra trên nhiều tỉnh, móc nối chặt chẽ với các cửa hàng kinh doanh, các điểm bán xăng dầu nhỏ lẻ để kiếm lợi bất chính. Các hóa chất làm nguyên liệu không tốn kém nhưng khi thành phẩm xăng dầu giả có giá ngang với sản phẩm thật, thu lợi rất lớn.

Hiện nay, việc đấu tranh với xăng dầu giả ở nước ta vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Lý do là hệ thống bán lẻ xăng dầu của Việt Nam qua quá nhiều tầng, nấc khác nhau: thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối, thương nhân nhận quyền, tổng đại lý, đại lý bán lẻ, ... Tầng, nấc càng nhiều thì kẽ hở cho việc gian lận càng lớn. Nếu xăng dầu được phân phối trực tiếp qua hệ thống trạm xăng của các thương nhân đầu mối, tức xăng dầu đến tay người dùng từ đầu mối thì sẽ giảm thiểu được tình trạng này.

Minh Tú