Đá vỉa hè Hà Nội độ bền 70 năm, vì sao vừa lát đã hỏng?

Liên quan đến việc thi công lát đát tự nhiên vỉa hè tại 5 quận nội thành vừa thi công xong đã hỏng vỡ, bong tróc, trao đổi với VOV, đại diện Chi cục Giám định xây dựng (Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết, sau khi có Kết luận Thanh tra Thành phố về lát đá vỉa hè, bắt đầu từ đầu năm 2019 đến nay, việc lát đá được tiếp tục triển khai tại các quận lõi Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa. Có 2 loại đá tự nhiên được sử dụng là marble và granite.

Qua 21 dự án kiểm tra đánh giá sơ bộ về chất lượng lớp lót, độ dày bê tông đảm bảo. Về cơ bản phần hè thiết kế cho người đi bộ và phần hạ hè (cường độ cao, chiều dày cao hơn). Đá đủ tiêu chuẩn cường nén uốn, mài mòn, thấm nước, lực ép bê tông, chiều dày đá đảm bảo. Tuy nhiên, quá trình thi công rất dàn trải không làm xuyên suốt toàn tuyến do vướng một lý do nào đó phải dừng lại.

Ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc Chi cục Giám định xây dựng, cho biết thêm, Thành phố đưa ra mẫu chung trên cơ sở nhiều mẫu vật liệu để lựa chọn hoàn toàn không bắt buộc có thể là giả đá chứ không riêng gì đá tự nhiên.

Sở Xây dựng kiểm tra hướng dẫn, đôn đốc không thẩm định. Tất cả các dự án lát đá vỉa hè từ năm 2019 đến nay chủ yếu được giao cho  quận, huyện làm chủ đầu tư ra quyết định lựa chọn, nhà thầu thi công, đấu thầu, nhận thầu, kiểm tra công trình thi công và kiểm tra nghiệm thu công trình vào sử dụng. Về trách nhiệm “Đối với công trình lát hè này, quận ra quyết định đầu tư đã phân định rất rõ trách nhiệm đội thanh tra quận phải kiểm tra công trình, phòng đô thị kiểm tra nghiệm thu”, ông Huy nói.

Ông Huy thông tin, việc lát đá tự nhiên hiện có 5 quận đang làm là Đống Đa, Ba Đình, Hoàn Kiếm Hai Bà Trưng và Tây Hồ. “Qua kiểm tra chúng tôi phát hiện có nơi làm không đúng quy định. Quận Tây Hồ một loạt nơi hạ hè không đúng quy định. Trong thiết kế hạ hè có đường chéo nhưng làm sai. Một số nơi như bốt điện, tủ điện rất hay vỡ, đầm nền rò rỉ ống nước dẫn đến rút cát... chúng tôi cũng yêu cầu dừng không cho thi công”, ông Huy nêu.

Trả lời về độ bền của đá lát, nguyên nhân xuống cấp của nhiều tuyến vỉa hè vừa lát xong đã hỏng vỡ, ông Hoàng Ngọc Thắng, Phó Chi cục Giám định xây dựng cho rằng, độ bền của đá lát phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thi công, quá trình sử dụng.

“Có tình trạng hè vừa lát xong ô tô đã trèo lên. Vỉa hè là thiết kế dành cho người đi bộ sau khi làm xong địa phương không quản lý được biến thành nơi đỗ ô tô tô hay xe ô tô lên vỉa hè như thế thì không đá nào chịu được. Công trình được sử dụng đúng công năng chỉ dành cho người đi bộ thì độ bền vài ba chục năm là chắc chắn”, ông Thắng khẳng định.

Thời gian qua, dư luận xã hội tiếp tục nóng lên khi hàng loạt các dự án lát đá tự nhiên tại vỉa hè thay thế gạch block ở các quận nội thành Hà Nội liên tục xuống cấp, ổ voi, ổ gà, rạn nứt và vỡ nát,… trong khi, lúc dự án được hình thành nhiều đơn vị cho rằng, việc chỉnh trang thay thế này có thể đem đến một bộ mặt mới cho đô thị hiện nay với độ bền từ 50-70 năm.

Theo báo Tiền phong, qua khảo sát thực tế PGS.TS Dương Vân Phong, giảng viên bộ môn Trắc địa Cao cấp, Đại học Mỏ Địa chất cho biết, toàn bộ các tuyến phố khảo sát đều được lát bằng đá vôi; chủ yếu phân bố ở vùng Thanh Hóa.

“Đá vôi không đạt yêu cầu để lát vỉa hè vì không bền theo thời gian. Mưa, nắng sẽ làm cho đá vôi bị bở đi vì đá vôi ngậm nước, đá sẽ tan trong nước theo thời gian. Những viên đá được lát đã có các vết nứt sẵn nên rất dễ vỡ” - PGS.TS Dương Vân Phong nói.

“Đá được chọn để lát vỉa hè tại các tuyến phố tại Hà Nội nhìn chung không đồng đều về chủng loại, chủ yếu là đá vôi, chưa đạt chất lượng để lát, bó vỉa hè. Đá lát vỉa hè Hà Nội tốt nhất là dùng đá Granite (phân bố nhiều ở các tỉnh từ Nghệ An trở vào hoặc có nhiều ở Yên Bái). Đá này có độ cứng cao, ít thấm nước, có thể lát ở các vị trí chịu xước, mài mòn… Hơn nữa, đá Granite dễ thi công hơn vì ít gãy, mẻ có độ bền về cơ học rất cao, ngay cả với các công trình chịu mưa, nắng”.

“Nói chung, có 4 lỗi lớn trong quá trình thực hiện lát đá vỉa hè tại Hà Nội bao gồm: Chất lượng đá, kích thước viên đá lát; nền (base); hình thức không đẹp”, PGS.TS Dương Vân Phong đánh giá.

Về kích thước, chuyên gia này cho rằng, trên thế giới, chưa có nước nào lát đá có kích thước dài hình chữ nhật như một số tuyến phố ở Hà Nội. “Phải chọn kích thước vuông là tốt nhất. Nếu muốn lát bằng đá này chỉ có hai cách là thiết kế dày hơn, kích thước phải bé đi (10x10cm hoặc 15x15cm), không để hình chữ nhật”, vị chuyên gia cho hay.

Theo Tạp chí Kinh tế Môi trường