Cần khoảng 400 nghìn tỷ đồng nâng công suất các cảng hàng không đến năm 2030

Theo đó, nhu cầu vốn đầu tư phát triển hệ thống cảng hàng không đến năm 2030 khoảng 400.000 tỷ đồng (chiếm khoảng 22% nhu cầu vốn đầu tư toàn ngành), được huy động nguồn vốn ngân sách Nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Tầm nhìn đến năm 2050, hình thành 29 cảng hàng không, bao gồm 14 cảng hàng không quốc tế của giai đoạn trước là: Vân Đồn, Hải Phòng, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ và Phú Quốc và 15 cảng hàng không quốc nội là: Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Cao Bằng, Nà Sản, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo.

Đặc biệt, trong giai đoạn này sẽ hình thành cảng hàng không thứ 2 hỗ trợ cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài về phía Đông Nam Thủ đô Hà Nội) và một số cảng hàng không, sân bay tại các đảo, quần đảo có nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và có điều kiện tự nhiên thuận lợi.

Các chỉ tiêu quy hoạch dự kiến của cảng hàng không thứ 2 hỗ trợ Nội Bài sẽ được nghiên cứu, xác định giai đoạn trước năm 2030.

Trước đó, Hà Nội từng đề xuất quy hoạch sân bay thứ 2 vùng thủ đô tại huyện Ứng Hoà (cách sân bay Nội Bài khoảng 54 km), tuy nhiên đề xuất này chưa nhận được sự đồng thuận của Bộ GTVT. Bộ GTVT cho rằng vị trí huyện Ứng Hòa rất khó khả thi trong việc bố trí sân bay mới với mục đích hỗ trợ, chia sẻ lưu lượng cho sân bay Nội Bài. Các vị trí tiềm năng khác tại huyện Thanh Miện (tỉnh Hải Dương), huyện Tiên Lãng (TP.Hải Phòng) có tính khả thi cao hơn.

Tờ trình do Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Anh Tuấn ký nêu rõ giai đoạn 2021 - 2030, Bộ Giao thông Vận tải sẽ ưu tiên tập trung đầu tư một số cảng hàng không lớn, đóng vai trò đầu mối.

Cụ thể, sẽ đầu tư xây dựng mở rộng, nâng cấp các cảng hàng không quốc tế lớn đóng vai trò đầu mối như: Xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 đạt công suất 25 triệu hành khách/năm; Xây dựng nhà ga T3 – cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đạt công suất 20 triệu hành khách/năm; Mở rộng nhà ga T2 – cảng hàng không quốc tế Nội Bài (nâng công suất lên 15 triệu hành khách/năm), Xây dựng đường cất hạ cánh số 3, nhà ga T3 – cảng hàng không quốc tế Nội Bài về phía Nam của Cảng;...

Đồng thời, từng bước nâng cấp và khai thác có hiệu quả 22 cảng hiện hữu và đầu tư 6 cảng mới để nâng tổng số cảng hàng không của Việt Nam lên 28 cảng, đáp ứng khoảng 278 triệu hành khách, đảm bảo trên 95% dân số có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100km.

Mạng lưới cảng hàng không được quy hoạch theo mô hình trục nan với 2 đầu mối chính tại khu vực Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Cảng hàng không quốc tế Hải Phòng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 640/2011 để thay thế cho cảng hàng không quốc tế Cát Bi giai đoạn sau năm 2030. Nghiên cứu quy hoạch giao thông kết nối tới cảng hàng không quốc tế Hải Phòng đồng thời nghiên cứu, khảo sát và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc bổ sung quy hoạch, xây dựng cảng hàng không, sân bay tại các đảo như: Lý Sơn, Phú Quý... quần đảo có nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Để thực hiện quy hoạch, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung và hoàn thiện các quy định của pháp luật để có thể huy động nguồn vốn ngoài ngân sách đầu tư theo phương thức nhượng quyền đầu tư, khai thác.

Về giải pháp về huy động vốn đầu tư, đối với cảng hàng không mới, Bộ Giao thông vận tải sẽ huy động tối đa nguồn vốn của xã hội đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); Giao Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố có quy hoạch cảng hàng không mới là cơ quan có thẩm quyền để huy động, cân đối nguồn lực và tổ chức thực hiện đầu tư.

Đối với cảng hàng không hiện đang khai thác, Bộ Giao thông Vận tải cũng nghiên cứu xây dựng cơ chế phân cấp quản lý các cảng hàng không để địa phương có thể huy động nguồn lực đầu tư nâng cấp, mở rộng nhằm phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Riêng các cảng hàng không quan trọng quốc gia, các cảng hàng không có hoạt động quân sự chiến lược về quốc phòng, an ninh và các khu vực biên giới, hải đảo sẽ ưu tiên sử dụng nguồn lực của Nhà nước (doanh nghiệp Nhà nước và ngân sách Nhà nước) để đầu tư.