Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: “Không sợ chậm nộp mà chỉ sợ trốn đóng bảo hiểm xã hội”

Vấn đề bảo hiểm xã hội là một trong những nội dung được đông đảo các đại biểu, cử tri quan tâm trong thời gian qua.

Tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 5, chất vấn Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung tại phiên họp, ĐBQH Ma Thị Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang phản ánh tình trạng chậm và trốn đóng bảo hiểm xã hội thời gian qua. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ những nguyên nhân và giải pháp khắc phục vấn đề này?

Trả lời chất vấn về vấn đề chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, không sợ chậm nộp mà chỉ sợ trốn đóng bảo hiểm xã hội.

Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tổng số tiền chậm đóng bảo hiểm đến năm 2022 là 8.560 tỉ đồng, tăng 2,69% so với mức của năm 2021. Trong đó, có đến 26.670 doanh nghiệp, đơn vị chậm đóng, trốn đóng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của 206.468 người lao động.

Thời gian qua, Bộ đã điều chỉnh, thực hiện các giải pháp để đảm bảo quyền lợi cho khoảng 206.468 người lao động bị ảnh hưởng nêu trên. Đến nay, các đối tượng tham gia bảo hiểm bị ảnh hưởng về chế độ, chính sách đã được giải quyết một cách căn bản.

Phân tích nguyên nhân của tình trạng này, Bộ trưởng cho biết, thời gian qua, các doanh nghiệp gặp khó khăn do thiếu đơn hàng, cơ quan quản lý bảo hiểm chưa quản lý hết đối tượng, quản lý, sử dụng thiếu hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối cơ sở dữ liệu chưa tốt. Bộ đã triển khai các biện pháp cụ thể, thực hiện nguyên tắc người lao động thu đến đâu thì thực hiện chính sách tới đó.

Trước thực trạng đó, Bộ trưởng cho rằng cần sửa Luật Bảo hiểm xã hội, các nội dung này cũng được trình bày trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp tháng 10. Dự thảo đã bổ sung làm rõ hành vi chậm, trốn đóng vì hành vi trốn đóng trước đây được đưa vào Bộ luật Hình sự nhưng chưa xác định rõ. Trong đó, quy định rõ khái niệm, phạm vi hành vi chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội.

"Cần áp dụng chế tài mạnh hơn với hành vi này như ngừng hóa đơn, cấm xuất cảnh bởi các biện pháp như hiện nay không có hiệu quả", Bộ trưởng nhận định.

Ngoài ra, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh sẽ trình Quốc hội trong sửa Luật bảo hiểm xã hội áp dụng một số chế tài mạnh mẽ, kiên quyết, hiệu quả hơn đối với hành vi này như thông lệ quốc tế cho phép. Đồng thời, quy định lại đối tượng được khởi kiện về bảo hiểm xã hội vì hiện nay thực hiện không hiệu quả.

Đối với Về hồ sơ giả, thu gom sổ bảo hiểm, trục lợi chính sách, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu rõ, thời gian qua Bộ đẩy mạnh thanh tra xử lý và kết quả về cơ bản tình trạng đã giảm đi.

Bộ trưởng nhấn mạnh, chưa bao giờ quyết liệt như vừa qua, từ sau chất vấn của Quốc hội, Bộ vào cuộc quyết liệt. 1/3 số đoàn thanh tra để xử lý vi phạm bảo hiểm xã hội. Đã có 2995 kiến nghị được xử lý; ban hành 205 quyết định xử phạt, từ đó giảm tình trạng chậm đóng bảo hiểm.

Cũng tại phiên chất vấn, Đại biểu Trần Quốc Quân - Đoàn ĐBQH tỉnh Long An đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp nào để thu hồi toàn bộ số tiền nợ đóng bảo hiểm của các doanh nghiệp cố tình trốn đóng bảo hiểm xã hội và tuyên bố phá sản nhằm đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người lao động.

Với câu hỏi này, Bộ trưởng cho hay, đến nay số chậm đóng thực tế còn khoảng hơn 3.000 tỷ đồng. Năm 2018, tỷ lệ chậm đóng 0,6% nhưng nay đã giảm xuống 0,29%. Để tình trạng doanh nghiệp chậm, trốn đóng kéo dài chủ yếu do công tác kiểm tra, thu chi của cơ quan chức năng chưa đến nơi đến chốn.

“Đáng lẽ nợ một tháng là phải thanh kiểm tra để chấn chỉnh thì để tới 3 tháng. Nhưng doanh nghiệp chậm nộp không sợ, có thể bị phạt lãi, trốn đóng mới sợ. Thời gian tới, Bộ cùng các cơ quan liên ngành sẽ chấn chỉnh việc này", Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nhấn mạnh.

Lan Anh