Hiệu ứng nhà kính đang ngày càng gia tăng

CO2 trong khí quyển giống như một tầng kính dày bao phủ Trái đất, làm cho Trái đất không khác gì một nhà kính lớn. Theo tính toán, nếu không có lớp khí quyển, nhiệt độ trung bình ở lớp bề mặt Trái đất sẽ xuống tới -23 độ C, nhưng nhiệt độ trung bình thực tế là 15 độ C, có nghĩa là hiệu ứng nhà kính đã làm cho Trái đất nóng lên 38 độ C.

Ngoài CO2 ra, còn có metan, ozôn, các halogen và hơi nước cũng có tác dụng quan trọng gây hiệu ứng nhà kính.

Cùng với sự phát triển dân số và công nghiệp với tốc độ cao, CO2 thải vào khí quyển cũng tăng theo. Rừng lại bị chặt phá quá mức, CO2 đáng lẽ được rừng cây hấp thu lại không được hấp thu, nên lượng CO2 ngày càng tăng, hiệu ứng nhà kính do đó tăng theo không ngừng.

Nồng độ khí nhà kính C02 trong khí quyển Trái Đất ngày càng gia tăng. (Ảnh minh họa).

Theo phân tích trong 200 năm qua nồng độ CO2 đã tăng lên 25%, nhiệt độ trung bình của Trái đất tăng lên 0,5 độ C. Ước tính đến giữa thế kỷ sau, bề mặt Trái đất sẽ nóng thêm 1,5 - 4,5 độ C; trong đó nhiệt độ ở vĩ độ trung và cao tăng lên càng nhiều.

Dữ liệu mới nhất cho thấy, nồng độ CO2 trong khí quyển toàn cầu đã tăng lên 30% kể từ khi con người bắt đầu đo đạc, ghi chép dữ liệu về CO2 kể từ năm 1958. Phép đo đầu tiên ghi nhận nồng độ CO2 vào năm 1958 là 315 ppm. Nồng độ CO2 vượt quá 400 ppm lần đầu tiên năm 2013. Trước năm 1800, nồng độ CO2 trung bình trong khí quyển khoảng 280 ppm. Điều này thể hiện ảnh hưởng của khí thải nhân tạo kể từ cuộc cách mạng công nghiệp.

Việc tăng nồng độ các khí nhà kính do con người gây ra sẽ làm tăng nhiệt độ trên toàn cầu, và như vậy sẽ làm thay đổi khí hậu trong các thập kỷ và thập niên kế đến.

Hậu quả của hiệu ứng nhà kính rất nghiêm trọng. Khí nhà kính gia tăng sẽ làm cho hệ sinh thái biến đổi lớn, sa mạc ngày càng mở rộng, đất đai bị xói mòn, hạn hán rất nặng, lượng mưa tăng thêm 7-11%, mùa đông càng ẩm, mùa hè càng khô...

Chất lượng và số lượng của nước uống, nước tưới tiêu, nước cho kỹ nghệ... và sức khỏe của các loài thủy sản có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự thay đổi của các trận mưa rào và bởi sự tăng khí bốc hơi. Mưa tăng có thể gây lụt lội thường xuyên hơn. Khí hậu thay đổi có thể làm đầy các lòng chảo nối với sông ngòi trên thế giới.

Vì nhiệt độ tăng lên, những tảng băng ở vùng cực sẽ tan chảy làm cho mặt biển tăng cao hơn 1m. Có nhà khoa học cho rằng, vì nhiệt độ tăng lên sẽ làm cho thể tích nước dãn nở, mặt nước biển sẽ dâng cao 0,2-1,4m.

Xa hơn nữa, nếu nhiệt độ Trái đất tăng cao thì có thể làm tan nhanh băng tuyết ở Bắc Cực và Nam Cực, do đó mực nước biển sẽ tăng quá cao, có thể dẫn đến nạn hồng thủy.

Bên cạnh đó, nhiều loại bệnh tật mới đối với con người xuất hiện, các loại dịch bệnh lan tràn, sức khoẻ của con người bị suy giảm. Số người chết vì nắng nóng có thể tăng do nhiệt độ cao trong những chu kì dài hơn trước. Sự thay đổi lượng mưa và nhiệt độ có thể đẩy mạnh các bệnh truyền nhiễm...

Trong bối cảnh loài người đang ngày càng xả một lượng khí gây hiệu ứng nhà kính vào khí quyển cao hơn bất kỳ thời điểm nào trong lịch sử, ngày 23/9/2019, Liên hợp quốc thông báo 66 quốc gia đã cam kết giảm lượng khí thải carbon về bằng 0 vào năm 2050, một mục tiêu then chốt nhằm ngăn chặn tình trạng biến đổi khí hậu trong dài hạn.

Cụ thể, trong một tuyên bố, Văn phòng Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antoniuo Guterres cho biết 66 chính phủ, cùng với 10 khu vực, 102 thành phố, 93 doanh nghiệp và 12 nhà đầu tư đã cam kết giảm lượng khí thải CO2 về bằng 0 vào năm 2050.

Quá trình phát triển kinh tế mạnh mẽ đã khiến Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có tốc độ tăng phát khí thải nhà kính nhanh nhất. Lượng CO2 phát thải trên đầu người của Việt Nam cao hơn các nước Đông Nam Á khác và thấp hơn Trung Quốc, Nhật Bản.

Liên Hợp Quốc ước tính thế giới cần nỗ lực gấp 5 lần để hạn chế nhiệt độ Trái đất ấm lên ở mức dưới 2 độ C hoặc ở mức lý tưởng nhất là 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Có như vậy, hiệu ứng nhà kính mới được giảm trừ để bảo vệ sự sống trên Trái đất.

Theo Tạp chí Kinh tế Môi trường